Azerbaycan’da, Pazar günü, 125 milletvekilliği için 2 binden fazla aday yarışacak. Demokrasi sınavı olarak nitelenen seçimin gergin bir ortamda yapılacağı muhakkak. Muhalefet uzun bir süredir hükümeti seçimlerde hile yapmaya çalışmakla, hükümet ise muhalefeti darbe girişimi planlamakla suçluyor. Hükümet yetkilileri, muhalefetin, son 12 yıldır her seçimde hile yapıldığını iddia ettiğini ancak şimdiye kadar tek bir kanıt sunamadığını söylüyor.
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bir süre önce yaptığı bir konuşmada, seçimlerin demokratik kurallara uygun ve şeffaf bir şekilde yapılacağını söyledi. Aliyev, bazı bakanlarla üst düzey yetkililerin görevden alınmalarının seçimle bir ilişkisi olmadığını da vurguladı. Daha önce ise bu kişilerin muhalefetle işbirliği yaptığı ileri sürülmüştü.
Rus siyasal gözlemci İrina Kobrinkskaya, bakanlar kurulundaki değişikliğin muhalefet ve darbe girişimi söylentileriyle hiçbir ilişkisi olmadığını, kararın Cumhurbaşkanı Aliyev’in kendine güvensizliğini ve zayıflığını yansıttığı görüşünde.
Rus gözlemci değişikliğin seçim öncesi yapıldığına dikkati çekiyor Cumhurbaşkanı Aliyev’in görevden alınan bakanları kendisi için siyası açıdan tehlikeli bulduğunu savunuyor.
Bakü hükümetinin son aylarda izlediği politika insan hakları kuruluşları tarafından şiddetle eleştiriliyor. Polisin en küçük muhalefet gösterilerine bile müdahale etmesi ve yüzlerce hükümet aleyhtarını hapse atması içte ve dışta kaygıyla izleniyor. Yabancı kuruluşlardan Amerikan İnsan Hakları Gözlem Örgütü, hükümetin tutumu yüzünden adil ve açık seçim yapılmasına imkan olmadığını vurguluyor. Bush yönetimi ise durumun tümüyle olumsuz olmadığını savunuyor. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sean McCormack, seçimle ilgili gelişmelerini günü gününe izlendiğini söyledi, henüz yapılmamış bir seçim için hüküm vermeyeceklerini belirtti.
Amerika Dışpolitika Konseyi adlı düşünce kurumundan İlan Berman, sadece Azerbaycan değil diğer eski Sovyet Cumhuriyetlerinde de hükümetlerin kendileri aleyhine gösterilere alışık olmadığını, hemen göstericilerle yabancı ajanlar arasında bir ilişki, bir dış bağlantı bulmaya çalıştıkları görüşünde.
Amerikalı uzman İlan Bergman, Ukrayna, Gürcüstan ve Kırgızistan’daki halk hareketlerinin hükümetlerin devrilmesiyle sonuçlandığını hatırlatıyor ve bu nedenle Bakü hükümeti gibi baskıcı rejimlerin hiçbir gösteriye tahammül edemediğini ileri sürüyor.
Massachusetts Üniversitesinden Profesör Audrey Altstad ise, yurt dışında bulunan Demokratik Parti Başkanı Resul Güliyev ve Azatlık Cephesi lideri İlham Güliyev’in halkın desteğine sahip olmadığını söylüyor ve buna rağmen hükümetin muhalefeti sindirmeye çalışmasını paranoya olarak niteliyor.