Avrupa Birliği, karşı deklarasyon konusunda kelime kelime ilerleyrek sonunda bir uzlaşıya vardı. Dün Avrupa Birliği Dönem Başkanı İngiltere tarafından bir kez daha olağanüstü toplantıya çağrılan Daimi Temsilciler Komitesi’nde (COREPER), tanımaya ilişkin olarak Rumların istediği “müzakere süreci” atfı metne sokulunca kriz aşıldı.
İngiltere tarafından hazırlanan daha önceki taslaklarda tanıma konusu “üyelik öncesi gereklilik” olarak dile getirlirken Rumların itirazı bu yazımın değişmesine neden oldu. İngiltere, karşı deklarasyon konusunun daha fazla uzamaması için Rumları memnun edecek çizgiye yaklaşmak durumunda kaldı. Yapılan görüşmeler sonucunda tanımaya ilişkin atıf “Tüm üye ülkelerin tanınması katılım sürecinin gerekli bir unsurudur” haline getirildi.
Bir önceki olağanüstü COREPER’de ele alınan metne ilişkin tek belirgin değişikliği “müzakere süreci atfının yapılması” oluşturdu. Bu atıf nedeniyle toplantıya ara verildi ve büyükelçilerin başkentlerden onay alması beklendi. 25 ülkeden de onay gelince COREPER akşam saatlerinde tekrar toplanarak metin üzerinde uzlaşıya vardı.
Metnin son hali Türkiye aleyhine güçlendirilmiş bir niteliğe sahip. En çok dikkat çeken unsurlarından birini ise gümrük birliğini tüm üye ülkelere genişleten Ek Protokol’ün tam olarak uygulanmasına ilişkin söylem oluşturuyor. Metinde Protokolün tam uygulanmaması halinde “ilgili müzakere başlıklarının açılamayacağı” vurgulanırken buna ek olarak “Yükümlülüklerin tam uygulanmasının başarısızlığa uğraması halinde müzakerelerin genelinin bundan etkileneceği” ifadesi de yer alıyor. Bu yaklaşım liman ve hava limanlarının Rum gemi ve uçaklarına açılmasının müzakerelerin başlaması açısından olmasa da bu sürecin sağlıklı yürütülebilmesi açısından şart haline gelebileceği sinyalini içeriyor. Metinde Kıbrıs sorununun çözümü konusunda Türkiye’nin hoşuna gitmeyecek unsurlar da yer alıyor. Bunlar “BM Güvenlik Konseyi’nin Kıbrıs kararaları”na ve “AB’nin üzerine kurulu olduğu ilkeler”e yapılan atıflardan oluşuyor.
Metinde AB’nin tüm bu unsurlara ilişkin gelişmeleri 2006 yılında değerlendireceği de altı çizilen bir başka unsuru oluşturuyor. Metin bugün gerçekleşecek olan Tarım ve Balıkçılık Konseyi’nde “A” maddesi olarak tartışılmaksızın onaylanacak. Deklarasyonun öğle saatlerinde resmen yayımlanması öngörülüyor.
