Amerikan Temsilciler Meclisi Uluslararası İlişkiler Komisyonu, dün, Ermeni soykırımını tanıyan iki tasarıyı kabul etti. Tasarıların ne zaman Genel Kurulda görüşüleceği henüz belli değil.
195 sayılı tasarı 11'e karşı 35 oyla kabul edilirken, 316 sayılı tasarı da 7'ye karşı 40 oyla kabul edildi. 195 sayılı tasarı Ermeni soykırımının tanınması çağrısında bulunurken, 316 sayılı tasarı da Amerikan dış politikasının bunu yansıtmasını öngörüyor.
Oturumun açılışında, Amerikan Yönetiminin tasarılara karşı olduğu belirtildi. Amerika Dışişleri Bakan Yardımcılarından Matthew Reynolds’ın Komisyona gönderdiği mektupta Amerikan yönetiminin bu tasarılara kesinlikle karşı olduğu; ve tasarıların kabul edilmesinin Amerika’nın çıkarlarına aykırı olduğu vurgulandı.
Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Faruk Loğoğlu, Türk Amerikan Konseyi ve Türk Amerikan Dernekleri Asamblesi de Komisyona birer mektup göndermişti. Ancak bütün bu çabalara rağmen, tasarılar açık farkla kabul edildi.
Oturumda söz alan milletvekillerinin çoğu tasarıları destekleyen konuşmalar yaptı. Bu konuşmalarda, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 1 Mart 2003 tarihinde Amerikan askerlerine Türkiye topraklarından Irak’a cephe açmasına izin vermediği hatırlatıldı.
Bu doğrultuda, geleneksel olarak Türkiye’yi destekleyen Demokrat Partili Kaliforniya Milletvekili Tom Lantos da tutum değiştirdiğini söyleyerek, 1 Mart tezkeresinin reddedilmesinin Amerikan askerlerinin hayatına mal olduğunu savundu; ve son zamanda da Türkiye’nin Suriye yanlısı politikalar izlediğini söyleyerek bunu göz ardı edemeyeceğini dile getirdi.
Lantos, Türkiye’nin Amerika’nın çıkarlarını görmezden geldiğini savundu ve bu nedenle Ermeni soykırımı tasarılarını destekleme kararı aldığını söyledi.
Komisyon üyeleri 1 Mart tezkeresini sıkça hatırlatırken, yazar Orhan Pamuk hakkında açılan davayı da gündeme getirdi.
Tasarılara karşı çıkan İndiana Milletvekili Dan Burton, oturumun ilk yarısında söz aldı:
Burton, Osmanlıların, Ermeni nüfusunu yok etme niyetini gösteren hiçbir kanıt görmediğini; böylesine tartışmalı bir konunun her yıl Kongre’yi meşgul etmesinin anlamsız olduğunu savundu. Burton da, Florida milletvekili Robert Wexler da Türkiye’nin Amerika’nın yakın müttefiki olduğunu hatırlattı; ve tasarıların kabul edilmesinin bu ilişkileri zedeleyeceği uyarısında bulundu.
Oylamadan sonra tasarıları öneren Kaliforniya Milletvekili Adam Schiff sorularımızı yanıtladı. Schiff, tasarının kabulü nedeniyle Türk-Amerikan ilişkilerinin bozulacağına inanmadığını söyledi.
Ermeni soykırımı tasarısının genel kurulun gündemine ne zaman geleceği henüz bilinmiyor. Kaliforniya Milletvekili Adam Schiff, tasarının Temsilciler Meclisi Genel Kurulu’nda kabulü için çalışacağını söylüyor.
Ancak, Uluslararası İlişkiler Komisyonu yetkililerinden biri, tasarıların Genel Kurulda oylanmasının Parti liderleri tarafından engelleneceği görüşünde olduğunu belirtti.
