Kıbrıs Rum Kesimi’nin karşı çıkmasına rağmen, Amerikan Kongresi’nden bir heyet, dün Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne gitti. 1974’ten beri ilk kez, iki Amerikalı kongre üyesi, Ercan Havaalanı’ndan giriş yaptı.
Amerika'nın Sesi Lefkoşa Muhabiri Nathan Morley'in haberine göre, Cumhuriyetçi Partili Kongre üyesi Ed Whitfield, bu geziyi, Kıbrıslı Türklere yönelik tecridin kaldırılması yönünde bir adım olarak nitelendirdi. Ancak geziye, hem Güney Kıbrıs, hem de Amerika’da bulunan Kıbrıslı Rumlar tepki gösterdi. “İşgal edilmiş” diye tanımladığı Kuzey Kıbrıs’a doğrudan bir heyetin gitmesinden dolayı öfkesini dile getiren Kıbrıs Rum Cumhurbaşkanı Tasos Papadopulos ve hükümeti, hem uluslararası, hem de Amerikan yasalarının ihlal edildiğini iddia ediyor.
Ercan Havaalanı, 1974’ten bu yana uluslararası uçuşlara kapalı... Amerika’nın Sesi’ne açıklama yapan Whitfield, ziyaretinin, yasaların çiğnenmesine yol açıp açmadığı konusunda, bilgisi olmadığını söyledi:
"Ulusal Güvenlik Konseyi ve Amerika Dışişleri Bakanlığı’yla temas halindeydik ve herkes, Kuzey Kıbrıs’a doğrudan gitmenin, yasadışı olmadığı konusunda bize güvence verdi."
Kıbrıs Rum hükümet sözcüsü Kipros Hrisostomidis Whitfield’ın açıklamasına karşı çıkıyor. Amerika’nın Sesi’ne demeç veren Hrisostomidis, adanın kuzeyine yapılan uçuşların Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarını ihlal ettiği görüşünde:
"Kıbrıs’ın işgal altındaki bu bölgelerine Kongre üyelerinin doğrudan yaptığı böyle bir ziyaretin, açık ve net bir şekilde ihlal olduğuna inanıyoruz. Devletlerarası hukuka göre de ziyaretin yasadışılığı kuşku götürmüyor. Hem devletlerarası hukuk, hem de Güvenlik Konseyi kararları açısından öyle.. Özellikle de Konsey’in 1984 yılında alınan 550 sayılı kararı, bütün devletlere, Kıbrıs’ın işgal edilmiş bölgesinde kurulan ayrılıkçı rejime yardımı yasaklıyor."
Geçen yılki referandumda Kıbrıs Türk halkı, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan’ın, adanın birleştirilmesini öngören planına destek verdi. Rumlarsa, plana “Hayır” oyu verdi.
Referandumdan bu yana Amerika, Kıbrıslı Türklere uygulanan uluslararası tecridi kaldırmanın yollarını arıyor. Whitfield, ziyaretinin Amerikan Kongresi açısından sembolik önem taşıdığını ve Kıbrıslı Türklerin, adanın yeniden birleştirilmesi yönündeki çabalarına dikkat çekmeyi amaçladığını söyledi:
"Kıbrıslı Türkler, referandumda büyük çoğunlukla Annan Planı lehine oy kullandı. Bütün uluslararası toplum, yeniden birleşmeye ve Annan planına destek verdi. Birleşmiş Milletler temsilcilerinin yaptığı gibi, Amerika’da ve diğer her yerde, Kıbrıslı Türklere uygulanan izolasyonu kaldırmak için adımlar atılması gerektiği ifade edildi."
Avrupa Birliği yanlısı Mehmet Ali Talat, bu yıl başında Kıbrıs Türk Cumhurbaşkanı seçildi. Talat, halkına yönelik izolasyonun kaldırılması çağrısında bulundu ve adayı yeniden birleştirmeyi amaçladığını söyledi.
Amerikan Temsilciler Meclisi heyetinin gezisi, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan’ın Siyasi İşler Danışmanı Kieran Prendergast’ın ziyaretiyle aynı güne rastladı.. Birleşmiş Milletler temsilcisi, Ada’da yeniden görüşme masasına oturma ve izolasyonların kaldırılması konusunda, Rum ve Türk yetkililerle görüştü.
Kuzey Kıbrıs’taki gelişmeler ve bundan sonra neler olabileceğini Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Politikaları Merkezi kurucu başkanı Ahmet Sözen’e sorduk. Sözen, öncelikle geziyi değerlendirdi. Aydan Kızıldağlı'nın sorularını yanıtlayan Ahmet Sözen'le söyleşiyi yukarıdaki Real Audio bağlantısına tıklayarak dinleyebilirsiniz.
