Son kamuoyu yoklamalari, Amerikan halkinin önümüzdeki 4 yil için umutlu oldugunu gösteriyor. Kasim ayinda ikinci ve son 4 yillik dönem için yeniden seçilen Baskan Bush, ikinci dönem için planladigi islerin büyük bölümünü yapabilecegini düsünüyor. Bush 2 Kasim’daki seçimden sonra yaptigi ilk konusmada söyle diyordu:“Bu seçimlerde gösterdigim basari sayesinde, Amerikan halkina verdigim sözleri tutabilecegim. Planladigim seyleri biliyorsunuz: Sosyal güvenlik ve vergilendirme alaninda reform yapacagiz; ekonomimizi güçlendirecegiz; ve terörle mücadele etmeye devam edip, savasi kazanacagiz.”
Baskan Bush, 20 Ocak Persembe günü yemin ederek ikinci görev dönemine resmen basladiktan sonra düsündüklerini yasa haline getirme çabasina girisecek.
Ekonomik büyüme baskan için öncelik tasiyor. Birinci döneminde Bush, ekonomiyi canlandirmak için vergi kesintisine gitmisti. Vergi kesintileriyle birlikte, faiz oranlarinin Amerika tarihinin en düsük düzeyine inmesi sayesinde, 11 Eylül terör saldirilari sonrasinda küçülen Amerikan ekonomisi, sinirli da olsa büyüme kaydetti.
Ancak rekor seviyedeki bütçe açiklari, Irak ve Afganistan savaslari, iç politika alaninda yapilmasi gereken girisimler için yeterli kaynak birakmadi. Bazi ekonomistler, uluslararasi kredi kuruluslarina daha da borçlanmanin tehlikeli oldugunu belirtiyor. Ekonomistler, yeni kaynak saglanmamasi durumunda, bütçe açiginin kontrolsüz olarak büyüyeceginden kaygi duyuyor.
Ancak Baskanin ekonomi danismanlari farkli düsünüyor. Bush yönetiminin ekonomistleri, vergi kesintilerinin ekonomiyi canlandiracagini ve bu sayede artacak olan vergi gelirleriyle, bütçe açiginin kapatilacagini ve yeni icraata kaynak ayrilacagini savunuyor.
Tabii, ekonomik büyüme, petrol fiyatlari ve terör gibi diger unsurlara da endeksli.
Baskan Bush, seçimlerden önce, terörle mücadele ve ülkenin güvenligini saglama konusunda, kendisinin en iyi aday oldugunu israrla savunmustu:“Amerikan Baskanin en kutsal sorumlulugu, Amerikan halkini korumaktir. Ülkemizin, bu dönemde kararsizlik veya zayiflik göstermesi dünyayi felakete sürükleyecektir. Bu, benim baskanligimda asla olmayacaktir.”
Bush, son seçimi kazandiktan sonra, zaman kaybetmeden iç güvenlik konusuna odaklandi. Ilk icraati, Amerika’nin istihbarat kuruluslarini köklü bir sekilde yeniden yapilandiran yasanin çikmasani saglamak oldu: “Bu yasayla, Amerikan istihbarati, bundan böyle birlik içinde ve esgüdümlü çalisacak, daha etkin bir konuma gelmis olacaktir. Görevimizde daha da basarili olmamizi saglayacaktir.... Görevimiz, Amerikan halkini korumaktir.”
Istihbarat faaliyetinin daha etkin bir sekilde yürütülmesi, iç güvenlik için gerekli unsurlardan sadece biri... Washington’daki düsünce kuruluslarindan Brookings Enstitüsü’nde çalisan Thomas Mann, daha yapilmasi gereken çok sey oldugunu vurguluyor: “Bugünlerde silahlarin kargo konteynirlariyla ülkeye sokulmasindan kaygi duyuyoruz. Sinir güvenligi, yerel kurtarma ve güvenlik ekiplerimizin hazirlik derecesi konusunda dikkat etmemiz gerekiyor."
Cumhuriyetçi Kongre üyelerinin çogu – özellikle sinir güvenligi konusunda – benzer kaygilar tasiyor. Cumhuriyetçiler, Baskanin yasa disi göçmenlere karsi siki önlemler almasini istiyor. Bush da, istihbarat reformunu kabul ettirmek için bu dogrultuda söz verdi. Bush’un bu sözü; kendi teklif ettigi, Amerika’daki kaçak isçilere geçici çalisma izini verme planiyla çelisiyor. Siyasi gözlemciler, bu konudaki anlasmazligin, Bush’un diger iç politika önceliklerini tehlikeye atacagini düsünüyor.
Bazi uzmanlara göre, sosyal güvenlik sisteminde reform yapilmasi veya vergi sisteminin kolaylastirilmasi, gerçekten kayda deger basarilar olur... Washington’daki Heritage Vakfi uzmanlarindan Tripp Baird ise Baskanin Anayasa Mahkemesi’ne yeni yargiçlari aday gösterme yetkisi oldugunu hatirlatarak, önümüzdeki dönemde Anayasa Mahkemesi yargiçlarindan üçünün görevden ayrilma olasiligi bulundugunu ve Bush’un “Yüksek mahkemeye tamamen yeniden sekil veren baskan” olarak tarihe geçmesinin muhtemel oldugunu söylüyor: “Anayasa mahkemesi, yürütme ve yasamadan sonra devletin üçüncü kuvveti’dir.. . Hatta, Anayasa mahkemesinin en güçlü devlet kurulusu oldugu düsünülür. Tabii bunun sebebi, Anayasa Mahkemesi yargiçlarinin seçimle degil, atamayla ömür boyu görev yapmak üzere bu göreve atanmasidir.”
Anayasa Mahkemesi Baskani William Rehnquist, uzun zamandir kanserle mücadele ediyor. Diger 8 yargiçtan bazilariysa, emekliligi düsünmeye basladi. Bush’un anayasa mahkemesine yargiç atama firsati dogarsa, siyasi muhafazakarlar arasindan seçim yapacagina kesin gözüyle bakiliyor. Uzmanlar, daha muhafazakar bir mahkemenin, daha önce alinmis olan liberal kararlari tersine çevirebilecegini belirtiyor. Bunlar arasinda kürtaj hakki ve Amerika’daki azinliklar için uygulanan ayricalikli programlar da bulunuyor.
Böyle bir durumda ise Baskan Bush’un, Amerikan sisteminde uzun süre etkisi görülecek degisimlerin altinda imzasi bulunan baskan olarak tarihe geçmesine kesin gözüyle bakiliyor.
