Somali ile Etiyopya arasında “Somaliland” krizinin çözümü için Ankara’da dün yapılan görüşmelerde uzlaşma sağlandı.
Görüşmelerin ardından yayınlanan ortak bildiriyle taraflar, görüş ayrılıkları ve tartışmalı konuları geride bırakma ve ortak refah doğrultusunda işbirliği içerisinde kararlılıkla ilerleme konusunda anlaştı.
İki ülke arasında bir anlaşma için yaklaşık 8 aydır Türkiye’nin girişimiyle müzakereler yürütülüyordu. Somali ile Etiyopya arasında bir süredir Yemen Denizi kıyılarında bulunan Somaliland bölgesi krizi yaşanıyordu.
Kriz, Etiyopya’nın Somaliland bölgesiyle denize ulaşım için imzaladığı anlaşma ile başlamıştı. Somali, Somaliland’i kendi topraklarının bir parçası olarak görüyor.
“Sadece komşu ülkeler değiliz, aynı zamanda kardeşiz”
Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’le dün Ankara’da yapılan görüşmelerin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla ortak basın toplantısı düzenlendi.
Somali Cumhurbaşkanı Mahmud, ülkesi ile Etiyopya arasındaki anlaşmazlığın çözülmesi konusunda sunduğu gayretler için Türkiye'ye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür ederek, "Bir açıdan bu bir son çünkü bizim anlaşmazlıklarımıza bir son getiriyor” dedi.
Mahmud, iki ülkenin çıkarları için ilerleme konusunda ortak fırsatlar olduğuna dikkati çekerek, Somali'nin bu konuda Etiyopya liderliğiyle ve halkıyla çalışmaya hazır olduğunu söyledi.
Somali Cumhurbaşkanı, Afrika Boynuzu'nun çok hassas bir bölge olduğunu vurgulayarak, hem Etiyopya'nın hem Somali'nin birlikte çalışmaya ihtiyaç duyduğunu, böylelikle ortak fayda sağlayabileceğini, refah için çok fırsat bulunduğunu ve bunun birlikte başarılacağını bildirdi.
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed de "Biz sadece komşu ülkeler değiliz, aynı zamanda kardeşiz. Bizim kan bağımız var, bizim kaderimiz kan bağıyla bağlı. Etiyopya ve Somali ortak tarihe, dile ve kültüre sahip ama aynı zamanda kan fedakarlığıyla da kardeşiz." dedi.
Başbakan Ahmed, Somali Cumhurbaşkanı Mahmud'a da toplantıyı "kazan kazan yaklaşımıyla sonlandırdığı için" teşekkür etti.
Etiyopya-Somali Ankara bildirisi
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığın sosyal medya hesabından, "Türkiye Cumhuriyeti'nin kolaylaştırıcılığıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti ve Somali Federal Cumhuriyeti'nin Ankara Bildirisi" ile ilgili açıklama yapıldı.
Somali ve Etiyopya liderlerinin birbirlerinin egemenlik, birlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğünün yanı sıra uluslararası hukuk, Birleşmiş Milletler Şartı ve Afrika Birliği Kurucu Antlaşması'nda yer alan ilkelere saygı ve bağlılıklarını teyit ettiği kaydedilen açıklamada, şu ifadeler yer aldı:
"Taraflar, dostluk ve karşılıklı saygı ruhu içerisinde, görüş ayrılıkları ve tartışmalı meselelerden vazgeçip geride bırakma ve ortak refah doğrultusunda işbirliği içerisinde kararlılıkla ilerleme konusunda mutabık kalmışlardır. Somali, Etiyopya askerlerinin Afrika Birliği Harekatlarındaki kayıplarını tanır. Taraflar, Somali Federal Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğüne saygı gösterirken Etiyopya'nın denize ve denizden güvenli erişiminden sağlanabilecek çeşitli potansiyel yararları tasdik etmişlerdir.
Ayrıca, Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti'nin, Somali Federal Cumhuriyeti'nin egemen yetkisi altında, denize ve denizden güvenilir, emniyetli ve sürdürülebilir erişimden yararlanmasına olanak tanıyacak sözleşme, kiralama ve benzeri yöntemler de dahil olmak üzere ikili anlaşmalar yoluyla karşılıklı olarak avantajlı ticari düzenlemeleri sonuçlandırmak için yakın bir şekilde birlikte çalışma konusunda mutabık kalmışlardır. Taraflar, bu amaçlar doğrultusunda ve Türkiye'nin kolaylaştırıcılığında en geç Şubat 2025 sonuna kadar iyi niyetle teknik müzakerelere başlamaya ve dört ay içinde sonuçlandırıp imzalamaya karar vermişlerdir."
ABD anlaşmadan memnun
Uzlaşma ve bildiri ile ilgili Washington'dan da açıklama geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı, "Her iki ülkenin egemenliğini, birliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü yeniden teyit eden ve ortak çıkarlar doğrultusunda işbirliğini ilerleten 11 Aralık bildirisini memnuniyetle karşılıyoruz. Türkiye'nin bu bildiriyi kolaylaştırma konusundaki liderliğini takdir ediyoruz. Somali'nin toprak bütünlüğüne saygı gösterirken, Etiyopya'nın karşılıklı ekonomik fayda için denize güvenilir, güvenli ve sürdürülebilir erişimine izin verecek teknik müzakereleri dört gözle bekliyoruz" dedi.
Yazılı açıklamada, Etiyopya ve Somali için istikrarlı ve müreffeh bir gelecek için sürekli diyalog ve angajmanın şart olduğu kaydedildi; "Etiyopya ve Somali'yi, başta El Şebab ile mücadele olmak üzere karşılıklı güvenlik çıkarları konusundaki işbirliklerini yoğunlaştırmaya teşvik ediyor ve her iki ülkeyle de yakın ikili işbirliğimizi sürdürmeyi dört gözle bekliyoruz" denildi.
Forum