Mahkeme kayıtları ve yetkililerin Pazartesi günü yaptığı açıklamaya göre Rusya’da bir mahkeme, ABD hükümeti tarafından finanse edilen Hür Avrupa Radyosu (RFE/RL) için çalışan Rus kökenli Amerikan gazeteci Alsu Kurmaşeva'yı Rus ordusu hakkında yanlış bilgi yaymaktan suçlu buldu.
Mahkeme, gizli bir duruşmanın ardından Kurmaşeva’yı 6 buçuk yıl hapis cezasına çarptırdı.
Rusya’nın Kazan kentindeki mahkeme, mahkumiyet kararını Cuma günü aldı.
Karar, Rusya'nın Yekaterinburg kentindeki bir başka mahkemenin Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich'i casusluktan mahkum ettiği ve ABD'nin siyasi amaçlı olarak nitelendirdiği bir davada 16 yıl hapis cezasına çarptırdığı gün geldi.
Tataristan Yüksek Mahkemesi'nin internet sitesine göre, RFE/RL'nin Tatar-Başkurt servisinin 47 yaşındaki editörü Kurmaşeva, ordu hakkında “yanlış bilgi yaymak” suçundan mahkum edildi.
Mahkeme sözcüsü Natalya Loseva, Associated Press'e telefonla yaptığı açıklamada, Kurmaşeva'nın gizli olarak sınıflandırılan bir davada 6,5 yıl hapis cezasına çarptırıldığını doğruladı ve kendisine yöneltilen suçlamaların niteliği hakkında ayrıntı vermedi.
RFE/RL Başkanı ve CEO'su Stephen Capus, Pazartesi günü kararla ilgili olarak Kurmaşeva'nın yargılanmasını ve mahkum edilmesini “adaletle alay etmek” olarak nitelendirdi.
Capus yaptığı açıklamada, “Tek adil sonuç Alsu'nun kendisini esir alan Ruslar tarafından derhal serbest bırakılmasıdır” dedi.
Capus AP'ye yaptığı açıklamada, “Bu Amerikan vatandaşının, sevgili meslektaşımızın sevgi dolu ailesine kavuşmasının zamanı geldi de geçiyor bile” şeklinde konuştu.
ABD ve Rus vatandaşlığına sahip olan ve Prag'da eşi ve iki kızıyla birlikte yaşayan Kurmaşeva, Ekim 2023'te gözaltına alınmış ve Rus ordusu hakkında bilgi toplarken yabancı ajan olarak kayıt yaptırmamakla suçlanmıştı.
Kumaşeva daha sonra, Ukrayna'daki savaş hakkında Kremlin çizgisinden sapan her türlü kamusal ifadeyi suç sayan yasalar kapsamında Rus ordusu hakkında “yanlış bilgi” yaymakla da suçlandı.
Kurmaşeva ilk olarak Haziran 2023'te, bir önceki ay hasta yaşlı annesini ziyaret etmek için Rusya'ya seyahat ettikten sonra Kazan Uluslararası Havalimanı'nda durdurulmuştu.
Yetkililer Kurmaşeva'nın ABD ve Rus pasaportlarına el koydu ve ABD pasaportunu kaydettirmediği için para cezasına çarptırdı. Aynı yılın Ekim ayında Kurmaşeva, yeni suçlamalarla tutuklandığında pasaportlarının iade edilmesini bekliyordu. RFE/RL Kumaşeva’nın serbest bırakılması için defalarca çağrıda bulunmuştu.
Rus yetkililer 2017’de RFE/RL'den yabancı ajan olarak kayıt yaptırmasını talep etmiş ancak RFE/RL, Moskova'nın yabancı ajan yasalarını kullanmasına Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde itiraz etmişti. RFE/RL, Rusya tarafından milyonlarca dolar para cezasına çarptırıldı.
Şubat ayında RFE/RL Rusya'da istenmeyen bir kuruluş olarak yasadışı ilan edildi.
Kurmaşeva ve Gershkovich'in Rusya'nın siyasallaşmış hukuk sisteminde hızlı ve gizli bir şekilde yargılanmaları, Moskova ve Washington arasında olası bir mahkum takası için umutları arttırdı.
Rusya daha önce Gershkovich'i de kapsayan olası bir takasın sinyalini vermiş ancak önce davada karara varılması gerektiğini kaydetmişti.
Ukrayna'daki çatışmalar nedeniyle iki ülke arasındaki gerilim tırmanırken Rusya'da Amerikalılar’ın tutuklanması giderek yaygınlaşıyor. Ülkede halen dokuz ABD vatandaşının tutuklu olduğu biliniyor.
32 yaşındaki Gershkovich, 29 Mart 2023'te Ural Dağları'ndaki Yekaterinburg kentine yaptığı bir haber gezisi sırasında tutuklanmıştı. Yetkililer, herhangi bir kanıt sunmadan, Gershkovich’in ABD için gizli bilgi topladığını iddia etti.
Gershkovich’in tutuklanmasından bu yana parmaklıklar ardında geçirdiği süre, cezasının bir parçası olarak sayılacak. Bu sürenin büyük bir kısmı Moskova'nın kötü şartlara sahip olmasıyla bilinen Lefortovo Hapishanesi’nde geçti. Lefortovo, Josef Stalin döneminde kullanılan, bodrum katında infazların gerçekleştirildiği Çarlık döneminden kalma bir hapishane. Gershkovich duruşma için Yekaterinburg'a nakledildi.
Gershkovich, Soğuk Savaş'ın en yoğun olduğu dönem olan 1986’de tutuklanan Nicholas Daniloff'tan bu yana casusluk suçlamasıyla tutuklanan ilk ABD'li gazeteci oldu.
ABD Başkanı Joe Biden, Gershkovich'in mahkumiyetinin ardından yaptığı açıklamada, Gershkovich'in “gazeteci ve Amerikalı olduğu için Rus hükümeti tarafından hedef alındığını” söyledi.
Forum