Eski bir üst düzey ABD yetkilisi Çarşamba günü yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun Filistinli sivillere yönelik ihlallerine ilişkin iddiaların incelenmesi söz konusu olduğunda İsrail'in ABD yetkililerinden “özel muamele” gördüğünü defalarca gözlemlediğini söyledi.
Açıklamayı yapan eski yetkili Charles O. Blaha, kısa süre öncesine kadar Amerikan askeri yardımı alan yabancı orduların insan haklarına uyumunun denetlenmesine yardımcı olma görevini yürütüyordu.
Blaha’nın açıklamasında yer alan iddia, Başkan Joe Biden yönetiminin, İsrail'in Gazze'de Hamas'a karşı yürüttüğü savaş sırasında müttefikinin Filistinli sivillere yönelik muamelesi nedeniyle yoğun bir baskıyla karşı karşıya olduğu bir dönemde geldi.
Associated Press’in haberine göre, bu iddia kimden geldiği nedeniyle de önemli. Blaha, Ağustos ayında görevinden ayrılmadan önce, Amerikan askeri yardımı alan yabancı orduların ABD ve uluslararası insani ve insan hakları yasalarına uymalarını sağlamaya yardımcı olmakla yakından ilgilenen bir Dışişleri Bakanlığı güvenlik ve insan hakları ofisinin direktörüydü.
Blaha onlarca yıllık hizmetinin ardından Dışişleri Bakanlığı'ndan ayrılışının ABD-İsrail güvenlik ilişkisiyle ilgili olmadığını söylüyor.
Blaha, bu ilişkiye dahil olan ve İsrail söz konusu olduğunda ABD'nin Amerikan yardımı alan yabancı orduların uyması gereken yasaları uygulamakta isteksiz davrandığını iddia eden ikinci üst düzey Dışişleri yetkilisi.
“Tecrübelerime göre, İsrail başka hiçbir ülkenin görmediği özel muameleyi görüyor” diyen Blaha, ABD'nin İsrail'in Filistinliler’e karşı suç işlediğine dair iddialar hakkında sorular sorulduğunda, İsrailli yetkililere “çoğu durumda gereğinden fazla saygı gösterildiğini” de sözlerine ekledi.
Blaha bu açıklamaları, kendisinin de dahil olduğu, eski üst düzey Amerikalı sivil ve askeri yetkililerden oluşan gayri resmi bir panelin etkinliğinde yaptı. Gazetecilerin katılımıyla düzenlenen sözkonusu etkinlikte, Gazze'deki belirli hava saldırılarında sivil ölümlerine işaret eden bir rapor yayınlandı.
Raporda İsrail güçlerinin yasadışı hareket ettiğine dair “ikna edici ve inandırıcı” kanıtlar olduğu belirtiliyor.
Heyet üyeleri Çarşamba günü yayınladıkları raporda ABD'yi Gazze'deki belirli saldırıları incelemeye çağırdı. Eski yetkililer İsrail'in yasalara uyduğunu doğrularken yanıldığı sonucuna varılması gerektiğini savundu. Bu tespitin yapılması halinde ABD askeri yardımı askıya alabilir.
Çarşamba günkü gayri resmi raporda, eski ABD'li yetkililer ve bağımsız uzmanların yüksek sivil ölümlerini haklı çıkaracak türden bir askeri hedefe dair kanıt bulunmadığını iddia ettikleri apartmanlara, mülteci kamplarına, özel evlere, gazetecilere ve yardım çalışanlarına yönelik 17 farklı saldırıya vurgu yapılıyor.
Bunlar arasında 31 Ekim'de Gazze'de bir apartmana düzenlenen ve 54'ü çocuk 106 sivilin ölümüne yol açan hava saldırısı da yer alıyor.
İsrailli yetkililer bu saldırı için herhangi bir gerekçe sunmazken, İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün yürüttüğü bir soruşturmada da saldırıda askeri hedef olduğuna dair herhangi bir kanıt bulunamadığı belirtildi. İsrail birçok olayda soruşturma yürüttüğünü söyledi.
Dışişleri Bakanlığı’ndan iddialara yanıt: “Özel muamele sözkonusu değil”
Blaha'nın yorumları bir başka Dışişleri Bakanlığı yetkilisi ve kurul üyesi Josh Paul'un yorumlarını yansıtıyordu. Paul, ABD'nin Gazze'deki savaş sırasında İsrail'e silah göndermesini protesto etmek amacıyla Ekim ayında diğer ülkelerin ordularına silah transferini denetleyen başkanlık görevinden istifa etmişti.
AP’nin haberine göre, Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Vedant Patel, iki yetkilinin iddialarıyla ilgili olarak, “çifte standart ve özel muamele söz konusu değil” dedi.
İsrailli yetkililer yorum taleplerine henüz yanıt vermedi. İsrail sürekli olarak ABD askeri yardımını kullanırken tüm yasalara uyduğunu, güvenlik güçlerine yönelik iddiaları soruşturduğunu ve suçluları sorumlu tuttuğunu söylüyor.
İsrail tarihsel olarak ABD'den en büyük askeri yardım alan ülke konumunda. Başkan Biden Çarşamba günü 26 milyar dolarlık ek savaş yardımı için yasayı da imzaladı. Ancak Filistinliler’in ölümleri arttıkça Biden bu destek konusunda giderek artan bir baskı altında.
Beyaz Saray, belirli İsrail askeri birimlerinin özellikle ciddi insan hakları ihlalleri iddialarına ilişkin yaptığı incelemelerden elde ettiği resmi bulguları önümüzdeki günlerde açıklayacağını söyledi. ABD’nin incelemeleri sonucunda bu iddiaların doğrulanması halinde, sözkonusu birliklerin Amerikan askeri yardımı alması engellenecek.
Biden yönetiminin ayrıca 8 Mayıs'a kadar, İsrail'in ABD askeri yardımlarını uluslararası hukuku ya da insan hakları hukukunu ihlal edecek şekilde kullanmadığına dair verdiği güvenceleri doğrulayıp doğrulamadığını da açıklaması bekleniyor.
Hem İsrail'in yazılı güvencesi hem de ABD'nin doğrulaması, Biden'ın Şubat ayında yayınladığı yeni bir başkanlık ulusal güvenlik genelgesiyle zorunlu kılındı.
Forum