ABD, askerlerine yönelik saldırıya misilleme olarak Irak ve Suriye'de İran Devrim Muhafızları ve desteklediği milislerle bağlantılı 85'ten fazla hedefe hava saldırısı düzenledi. Saldırılarda yaklaşık 40 kişinin öldüğü bildirildi.
ABD'den kalkan uzun menzilli B-1 bombardıman uçaklarının da kullanıldığı saldırılar, Başkan Joe Biden yönetiminin geçtiğimiz hafta sonu İran destekli militanlar tarafından düzenlenen saldırıya verdiği çok katmanlı yanıtın ilkiydi.
Saldırılar, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e yönelik kanlı saldırısının ardından İsrail ile Hamas arasında patlak veren savaştan bu yana bölgeye yayılan çatışmayı yoğunlaştırdı.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kanaani yaptığı açıklamada ABD saldırılarının "ABD'nin bölgede istikrarsızlık ve gerginliği arttırmaktan başka bir sonuç vermeyecek bir başka maceracı ve stratejik hatası" olduğunu kaydetti.
Irak da ABD saldırılarını kınadı ve aralarında sivillerin de bulunduğu 16 kişinin öldüğünü söyledi. Suriye'deki savaşla ilgili raporlar hazırlayan Suriye İnsan Hakları İzleme Direktörü Rami Abdulrahman, saldırılarda hedef alınan yerleri koruyan 23 kişinin öldüğünü bildirdi.
ABD Genelkurmay Başkanı Korgeneral Douglas Sims saldırıların başarılı göründüğünü, bombaların militanların silahlarına isabet etmesiyle büyük ikincil patlamaların tetiklendiğini söyledi. Sims, saldırıların tesislerde bulunanlar arasında muhtemelen kayıplar olacağı bilinerek gerçekleştirildiğini belirtti.
Saldırılara rağmen ABD Savunma Bakanlığı, İran'la savaş istemediğini ve Tahran'ın da savaş istediğine inanmadığını söylerken, Cumhuriyetçiler'in Başkan Joe Biden'a doğrudan bir darbe vurması yönündeki baskıları da artmış durumda.
Hamas'ın destekçisi olan İran; Lübnan, Yemen, Irak ve Suriye'den savaşa giren ve "Direniş Ekseni" olarak adlandırılan İsrail ve ABD çıkarlarına düşman grupları desteklese de bölgesel çatışmanın dışında kalmaya çalışıyor.
"Çatışma peşinde değiliz"
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin saldırıların ardından yaptığı açıklamada, Başkan Biden'ın Devrim Muhafızları'na ve bağlantılı gruplara karşı ek eylem talimatı verdiğini söyledi. Austin, "Bu, vereceğimiz yanıtın başlangıcıdır" dedi.
Austin, "Ortadoğu'da ya da başka bir yerde çatışma istemiyoruz ama Başkan Biden da ben de Amerikan güçlerine yönelik saldırılara müsamaha göstermeyeceğiz" dedi.
Irak hükümetinden yapılan açıklamada, ABD uçakları tarafından bombalanan bölgeler arasında Irak güvenlik güçlerinin sivil yerleşim yerlerinin yakınında konuşlandığı yerlerin de bulunduğu belirtildi. Açıklamada ölen 16 kişinin yanı sıra 23 kişinin de yaralandığı belirtildi.
Beyaz Saray, ABD'nin saldırılar öncesinde Irak'ı bilgilendirdiğini bildirmişti. Bağdat daha sonra ABD'nin Iraklı yetkililerle koordinasyon içinde olduğu iddiasının "asılsız" olduğunu söyleyerek ABD'yi yalan söylemekle suçladı.
Suriye Dışişleri Bakanlığı da ABD'nin bölgedeki çatışmaları "çok tehlikeli bir şekilde" körüklediğini söyledi.
Cuma günü İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ülkesinin bir savaş başlatmayacağını ancak kendisine zorbalık yapan herkese "güçlü bir şekilde karşılık vereceğini" bildirmişti.
Hamas ABD saldırılarını kınadı ve Washington'un "ateşe benzin döktüğünü" söyledi.
İngiltere'yse ABD'yi "sadık" müttefiki olarak nitelendirdi ve Washington'un saldırılara karşılık verme hakkını desteklediğini söyledi.
Brüksel'deki AB toplantısına katılan Polonya Dışişleri Bakanı Radek Sikorski, ABD saldırılarının İranlı vekil güçlerin "ateşle oynamasının" bir sonucu olduğunu kaydetti.
ABD birliklerine yönelik 160'tan fazla saldırı
ABD ordusundan yapılan açıklamada saldırılarda komuta ve kontrol merkezleri, roket, füze ve insansız hava aracı depolama tesisleri ile lojistik ve mühimmat tedarik zinciri tesislerinin de aralarında bulunduğu hedeflerin vurulduğu belirtildi.
Irak'ta yerel bölge sakinleri, birkaç saldırının El Kaim'deki Sikak mahallesini vurduğunu, bu bölgenin aynı zamanda silahlı gruplar tarafından büyük miktarda silah depolamak için kullanıldığını söyledi. Yerel kaynaklar Ürdün saldırısından sonraki günlerde militanların bölgeyi terk ettiğini ve saklandığını bildirdi.
ABD birlikleri 7 Ekim'den bu yana Irak, Suriye ve Ürdün'de genellikle roket ve tek yönlü insansız hava araçlarıyla 160'ın üzerinde saldırıya uğradı.
Reuters'a konuşan ABD'li yetkililer, Ürdün'de üç askerin ölümüne ve 40'tan fazla kişinin yaralanmasına neden olan insansız hava aracının İran tarafından yapıldığını değerlendirdiklerini söyledi.
Başkan Biden, saldırı hakkında, "Müdahalemiz bugün başladı. Bizim seçtiğimiz zaman ve yerlerde devam edecek" dedi.
Senato Silahlı Hizmetler Komitesi'nin kıdemli üyesi Cumhuriyetçi Partili Roger Wicker, Biden'ı İran'a yeterince yüksek bir maliyet yüklememekle ve yanıt vermekte çok geç kalmakla eleştirdi.
İranlı danışmanlar, ABD'nin yaklaşık 2500 askerinin bulunduğu Irak ve 900 askerinin bulunduğu Suriye'de silahlı gruplara yardım ediyor.
Forum