WASHINGTON - ABD Maliye Bakanlığı Rusya’nın paralı askeri grubu Wagner ve lideri Yevgeni Prigojin’le bağlantılı bir kişi ve dört şirketi yaptırım listesine aldı. Şirketlerden ikisi Wagner’in faaliyette olduğu Orta Afrika Cumhuriyeti’nde bulunan iki madencilik şirketi; diğer ikisi de Birleşik Arap Emirlikleri’nde ve Rusya’da bulunan bir firma.
Yaptırımlarla hedef alınan dört şirketin Ukrayna ve Afrika dahil Wagner Grubu’yla yasadışı altın ticaretine karıştığı belirtildi. Yaptırım listesine alınan kişinin Wagner Grubu’nun Mali’deki faaliyetleri için önem taşıyan bir isim olduğu ifade edildi.
ABD Maliye Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’nın resmi internet sayfalarında yayınlanan tavsiye niteliğindeki kılavuzda da, Afrika’da altın sektöründe faaliyet gösteren şirketlere Wagner Grubu dahil yasadışı oyuncular gerekçe gösterilerek denetim çağrısı yapıldı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, yayınlanan kılavuzun Sahra Altı Afrika’da altın sektörüyle bağlantılı olanlar için yönlendirme niteliği taşıdığı ve Amerikan şirketlerini de tüm sektörde sorumlu yatırım üstlenmeye teşvik ettiği belirtildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’na göre dünya genelinde altının yaklaşık yüzde 25’ini bu bölge üretiyor.
Dışişleri Bakanlığı yaptırım açıklamasından önce, yeni adımların Wagner’in sahibi Yevgeni Prigojin’in başlattığı kısa süreli isyanla bir bağlantısı olmadığını belirtti.
“Wagner ülkelerdeki doğal kaynakları sömürerek operasyonlarını fonluyor”
ABD Maliye Bakanlığı Terörizm ve Mali İstihbarattan Sorumlu Müsteşarı Brian Nelson, “Wagner Grubu kısmen Orta Afrika Cumhuriyeti ve Mali gibi ülkelerdeki doğal kaynakları sömürerek gaddar operasyonlarını fonluyor. ABD Wagner Grubu’nun Afrika, Ukrayna ve başka yerlerde genişlemesini zayıflatmak amacıyla gelir kaynaklarını hedef almayı sürdürecek” ifadelerini kullandı.
Maliye Bakanlığı, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin yanısıra; Sudan ve Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki faaliyetleri yeni risk alanları olarak tanımladı.
Açıklamada, “ABD hükümeti Sahra Altı Afrika’da çatışmalar ve yolsuzluğa kaynak sağlanmasına katkıda bulunan altın ve yasadışı gelir akışı arasındaki ilişkiye çözüm getirme konusunda kararlı” ifadesi kullanıldı.
Wagner Grubu’nun dünya genelinde “güvensizlik ortamlarından yararlandığı, ulusların güvenlik, refah ve insan haklarını tehdit eden suçlar işlediği ve ülkelerin doğal kaynaklarını sömürdüğü” belirtildi.
Yaptırım listesine alınan şirketler
ABD Maliye Bakanlığı’nın açıklamasında yaptırım listesine alınan dört şirket ve kişiye ilişkin şu bilgiler yer aldı:
Midas Resources SARLU: Merkezi Orta Afrika Cumhuriyeti’nde bulunan maden şirketi. Wagner’in kurucusu ve sahibi Yevgeni Prigojin’le bağlantılı olduğu ve şirketin Prigojin bağlantılı diğer firmalarla Wagner’in operasyonlarının fonlanmasında rol oynadığı belirtiliyor.
Diamville SAU: Merkezi Orta Afrika Cumhuriyeti’nde olan ve Prigojin kontrolünde bulunan altın ve elmas satın alan şirket. 2022’de Orta Afrika Cumhuriyeti’nden alınan altının ABD Doları’na çevrilmesini içeren bir altın satış planına katıldığı belirtiliyor.
Industrial Resources General Trading: Merkezi Dubai’de bulunan sanayi ürünleri dağıtıcısı. Diamville ile iş ilişkileri aracılığıyla Yevgeni Prigojin’e maddi destek sağladığı belirtiliyor.
Limited Liability Company DM (OOO DM): Merkezi Rusya’da bulunan ve altın satış planında rol oynayan şirket.
Andrey Nikolayevich Ivanov: Wagner Grubu’nda görevli üst düzey yönetici. Grubun Mali’deki temsilcisi konumunda olan Rus vatandaşı. 2023 yılı bahar aylarında Ivanov’un Prigojin’in Afrika temsilcileri ve Mali hükümeti yetkilileriyle silah anlaşmaları konusunda yakın çalıştığı belirtiliyor.
Wagner Grubu’ndan yaptırımlarla ya da ABD Maliye Bakanlığı’nın gündeme getirdiği iddialarla ilgili bir açıklama gelmedi.
Rusya’nın Washington Büyükelçiliği de yeni yaptırımlarla ilgili yorum yapmadı.
Wagner’in Afrika’daki varlığı
2014 yılında Kırım’ın ilhak edilmesinin ardından kurulan Wagner’in Rusya’nın işgal ettiği Ukrayna dışında Libya, Suriye, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Mali’de savaştığı biliniyor.
Wagner Grubu’nun Ukrayna dışında özellikle Afrika’da faaliyet gösterdiği ve buradaki ülkelerin hükümetleriyle silah ya da doğal kaynakların kullanımı konusunda çeşitli anlaşmalar yaptığı biliniyor.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby dün düzenlediği basın toplantısında Wagner’in Rusya’daki isyanın ardından akıbetini kestirmenin şu aşamada zor olduğunu söylemiş; ancak Afrika’daki varlığına dikkat çekmişti.
ABD Savunma Bakanlığı sözcüsü Pat Ryder da VOA Pentagon muhabirinin konuya ilişkin sorusuna verdiği yanıtta, Wagner’in Afrika’daki varlığının gelişmelerden nasıl etkileneceğini yakından izleyeceklerini söyledi.
Wagner’in ABD’nin uluslararası suç örgütü listesinde olduğuna hatırlatan Pentagon sözcüsü Ryder, “Bu bölgede istikrarı bozan bir unsur ve tehdit olduklarını bir süredir söylüyoruz. Bu nedenle uluslararası suç örgütü ilan edildiler” dedi.
ABD Afrika Komutanlığı’nın Afrika’daki ülkelerle güvenlik ve istikrar çabaları konusunda yakın çalıştığını belirten Pentagon sözcüsü, “paramiliter örgütlerin tehlikeli olduğunu ve faaliyet gösterdikleri yerlere ölüm, yıkım ve dolandırıcılık getirdiklerini” söyledi.