Mehmet Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanı olması sonrasında ekonomi yönetimi yeniden şekillenmeye devam ediyor. Hafize Gaye Erkan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 82 yıllık tarihinin ilk kadın başkanı oldu.
Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı’yla TCMB’nin yeni guvernörü olan 41 yaşındaki Erkan, Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği’ni bitirdikten sonra doktorasını Princeton Üniversitesi’nde tamamlamış bir ekonomist.
Amerika’nın önde gelen yatırım bankası Goldman Sachs’ta profesyonel kariyerine başlayan Erkan, daha sonra First Republic Bank, mücevher şirketi Tiffany & Co, danışmanlık şirketi Marsh McLennan’da görev yaptı.
22 Haziran’da toplanacak Para Politikası Kurulu’nun faiz kararı ne olacak?
Erkan’ın göreve gelmesi sonrası piyasalar, gözünü 22 Haziran’da toplanacak TCMB Para Politikası Kurulu’nun (PPK) alacağı politika faizi kararına çevirdi.
Naci Ağbal’ın politika faizini yedi ay içinde yüzde 8,25’ten yüzde 19’a yükseltmesinin ardından 2021 Mart ayında görevden alınmasıyla yeni guvernör Şahap Kavcıoğlu olmuştu. Kavcıoğlu liderliğindeki PPK, altı ay bekledikten sonra 2021 yılı Eylül ayında başladığı politika faizi indiriminde 2022 Şubat ayında yüzde 8,50’ye kadar geriledi.
25 Mayıs’ta Kavcıoğlu başkanlığında toplanan PPK yayınladığı duyuruda “Finansal piyasalar, merkez bankalarının faiz artırım döngülerini yakında sonlandıracağı beklentilerini yansıtmaktadır. TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir” ifadeleriyle de faiz artışına mesafesini korumuştu.
Prof. Demiralp: “Gaye Hanım para politikasında ne kadar şahin ne kadar güvercindir bilemiyoruz”
Koç Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Selva Demiralp, özellikle son 25 ayda bağımsızlığı konusunda önemli ölçüde yıpranan Merkez Bankası’nın yeniden güvenilirlik sağlaması için bu gücüne tekrar kavuşmasının önemli olduğunun altını çizdi.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Prof. Demiralp, “Esas önemli olan burada Merkez Bankası’na ne kadar bağımsızlık verileceği ve ne kadar ortodoks politikalara izin verileceği. Bir merkez bankasının başarısı benim gözümde nasıl ölçülür? Öncelikle enflasyonu düşürmek ve faizi arttırmak konusunda hemfikir olmamız lazım. Bu, minimum bir standart. Gaye Hanım’ın aldığı eğitim ve batıda bankacılık sistemine aşina olduğundan hareketle benim kendime göre yaptığım çıkarım ortodoks politikalarda buluşacağımız şeklinde olacak. Bunun tesisi için ne kadar bağımsızlık verilir şu anda bilemiyoruz. Medyada bir yorumunu görmediğimiz için Gaye Hanım para politikasında ne kadar şahindir ne kadar güvercindir o konuda kapalı kutu. Onu bilmiyorum ama şu anda ekonomi politikasında gitmemiz gereken tek bir yön var; o da faiz artışları. Faiz artışı gelir ne kadar şahin olur, onu henüz bilemiyoruz” dedi.
Prof. Demiralp, yeni bakan Şimşek’in “Rasyonel bir zemine dönmekten başka bir seçenek kalmamıştır” diyerek eleştirdiği eski ekonomi modelin uygulayıcılarından Şahap Kavcıoğlu’nun Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı olarak görevlendirilmesini ise eski modelin ölmediğinin göstergesi olduğunu ifade etti.
Güldem Atabay: “Kavcıoğlu’nun görevde olması ekonomi politikalarında ‘iki ileri bir geri’ oluşabileceği hissi yaratıyor”
Ekonomist Güldem Atabay da Mehmet Şimşek’in istediği kadrolarla çalışamamasının elini zayıflatacağı düşüncesinde.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Atabay, “Gaye Erkan’ın yeni Merkez Bankası Başkanı olmasından daha önemli bir şey var. Şahap Kavcıoğlu’nun yeni dönemde de kadroda yer alması. Kamu bankalarında eski kadroların devam edeceği yazılıyor.
Mehmet Şimşek istediği kadroyu kurmazsa güven sorunu devam edecektir. Gelecek baharda seçimler var ve belli ki Mehmet Şimşek bir süre aldı. Ancak Kavcıoğlu’nun çok önemli bir görevde olması ekonomi politikalarında iki ileri bir geri bir durumun oluşabileceği hissi yaratıyor. Üstelik Merkez Bankası’nın başına Gaye Hanım’ın gelmesi yetmez. Finansal mühendislik uzmanı isimler PPK’da yer almaya hala devam ediyor’’ dedi.
Atabay, ‘’'Mehmet Şimşek ağırlığını koydu' diyelim resmi enflasyonun dahi yüzde 39 olduğu ülkede faizi yüzde 25-30’a çekti. Benim hesaplarıma göre bu kur seviyesi ile yüzde 60’tan düşük bir enflasyon mümkün değil. Sonrasında yeni bir faiz artışına Erdoğan izin verir mi? Bu duruma müdahale etmez mi?” diye konuştu.
