Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Batı'yı, Ukrayna'nın tarım ürünlerinin güney limanlarından ihracatını kolaylaştıran Karadeniz tahıl koridoru anlaşmasını "utanmadan gömmekle" suçladığı bildirildi.
RIA Novosti haber ajansının bildirdiğine göre Lavrov, Hindistan’da düzenlenen G-20 dışişleri bakanları toplantısında tahıl anlaşmasına atıfta bulunarak "Batı, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin meşhur insani girişimini utanmadan gömüyor" dediğini aktardı.
Aynı G20 toplantısında konuşan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise Rusya'nın son birkaç aydır "kasıtlı ve sistematik olarak" kendi gıda, tahıl ve gübre ihracatı devam ederken tahıl sevkiyatında yığılma yarattığını söyledi.
Blinken, "G20'nin, en savunmasız durumdakiler için gıda güvenliğini güçlendirmek üzere tahıl anlaşmasının uzatılması ve genişletilmesi adına sesini yükseltmesi elzemdir" dedi.
G20 toplantısı sonrası bir basın toplantısı düzenleyen Blinken, "Şu anda gıda güvensizliğinin eşi benzeri görülmemiş boyutlara ulaşmasında iklim, COVID ve çatışmalar etkili olmuştur. Ancak kriz, dünyanın dört bir yanındaki insanların açlığını silah haline getiren Cumhurbaşkanı Putin tarafından kasıtlı olarak daha da kötüleştirildi" diye konuştu.
BM Genel Sekreteri Guterres ve Türkiye sayesinde, Karadeniz tahıl girişimi anlaşmasının Rusya'nın Ukrayna limanları üzerindeki baskısını gevşeterek 22 milyon tondan fazla tahıl ve diğer gıda maddelerinin geçişine izin verdiğine dikkat çeken Blinken, "Bu da 8 milyar somun ekmeğin Ukrayna limanlarından çıkıp küresel pazarlara ulaşmasına eşdeğer. Bu da her yerde insanlar için gıda fiyatlarını düşürüyor. Bugün Rusya, Ukrayna'dan ve 18 Mart'ta sona erecek olan Karadeniz girişiminden gıda ihracatını yine yavaşlatıyor. Rusya yenileme taahhüdünde bulunmayı reddetti. Ülkelerin bugünkü toplantıda verdiği mesaj açık. Karadeniz tahıl girişimini uzatın ve güçlendirin ve bunu gecikmeden yapın'' ifadelerini kullandı.
Anlaşmada kalmaya devam etmekle birlikte Rusya, Batı'nın geçtiğimiz Temmuz ayında imzalanan girişime yaklaşımını defalarca eleştirdi. Moskova, yaptırım uygulayan ülkelerin Rusya'nın kendi ihracatı, özellikle de gübre üzerindeki kısıtlamaları hafifletmek için yeterince çaba göstermediğini söylüyor.
Rusya dün de Ukrayna’dan tahıl ihracatını sağlayan ve bu ay süresi dolacak “Karadeniz Tahıl Girişimi” anlaşmasının uzatılmasına ancak Rus tarım üreticilerinin çıkarlarının dikkate alınması ve kendi ihracatının önündeki engellerin kaldırılması halinde izin vereceğini bildirmişti.
Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin desteğiyle, Rusya ve Ukrayna arasında geçen yıl Temmuz ayında İstanbul’da imzalanan ve tahıl, gıda maddeleri ve gübrenin Ukrayna’dan sevkiyatını sağlayan “Karadeniz Tahıl Girişimi” anlaşmasının süresi 18 Mart’ta doluyor. Anlaşma son olarak 19 Kasım’da 120 gün süreyle uzatılmıştı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamada konunun, G20 Dışişleri Bakanları için Yeni Delhi’de bulunan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu arasında da görüşüldüğü belirtildi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, "(Rus tarafı) tahıl konusundaki anlaşmanın sürdürülmesinin ancak Rus tarım ve gübre üreticilerinin dünya pazarına engelsiz erişimi konusundaki çıkarlarının dikkate alınması halinde mümkün olabileceğini vurguladı" denildi.
Batı, Rusya'nın tarım ihracatına doğrudan yaptırım uygulamadı ancak Moskova yönetimi, “ödemeler, lojistik ve sigorta sektörlerine yönelik kısıtlamaların Rus tahıl ve gübresini ihraç edebilmesinin önünde engel teşkil ettiğini” savunuyor.
ABD yönetimi daha önce de Rusya’nın son dönemde tahıl taşıyan gemilerin limanlardan çıkışını yavaşlattığını ve bu nedenle gemilerin limanlarda bekleme süresinin uzadığını bildirerek, bunun da gıda fiyatlarına etkisi konusundaki endişesini ifade etmişti.
Ukrayna ise tahıl anlaşmasının süresinin bu sefer 120 günlüğüne değil, 1 yıllığına uzatılmasını istiyor.
