Şüpheli bir Çin casus balonunun birkaç gündür ABD üzerinde uçtuğu açıklandı. Amerikalı üst düzey yetkililer, enkazın güvenlik tehdidi oluşturabileceği endişesiyle, Başkan Joe Biden'a balonu vurmamasını tavsiye etti.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder gazetecilere yaptığı açıklamada "ABD hükümeti şu anda ABD kıtası üzerinde bulunan yüksek irtifalı bir gözetleme balonu tespit etti ve takip ediyor" dedi.
Ryder, "Balon şu anda ticari hava trafiğinin çok üzerinde bir irtifada seyrediyor ve yerdeki insanlar için askeri ya da fiziksel bir tehdit oluşturmuyor" diye konuştu.
Senato İstihbarat Komisyonu’nun en üst düzey Cumhuriyetçi üyesi olan ABD Senatörü Marco Rubio, casus balonun endişe verici olduğunu ancak şaşırtıcı olmadığını söyledi.
Rubio Twitter'dan yaptığı açıklamada "Pekin'in ülkemize yönelik casusluk faaliyetleri son 5 yılda dramatik bir şekilde daha da yoğunlaştı ve küstahlaştı" dedi.
Olay, CIA Direktörü William Burns'ün başkent Washington’da Georgetown Üniversitesi'nde düzenlenen bir etkinlikte yaptığı konuşmada, Çin'i şu anda ABD'nin karşı karşıya olduğu "en büyük jeopolitik zorluk" olarak nitelendirdiği sırada patlak verdi.
Burns, "Çin ile rekabet, ölçeği bakımından benzersiz. Sadece askeri ve ideolojik değil, aynı zamanda ekonomik, teknolojik, siber uzaydan uzaya kadar hemen hemen her alanda ortaya çıkıyor. Bu, Sovyetler'le olan rekabetten bile daha yoğun olabilecek şekilde küresel bir rekabet" dedi.
Dünyanın en büyük iki ekonomisi olan Çin ve ABD son dönemde Tayvan, Çin'in insan hakları sicili ve Güney Çin Denizi'ndeki askeri faaliyetleri nedeniyle gerginlik yaşıyor.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da bu hafta sonunda Çin'i ziyaret edecek.
Adının açıklanmaması kaydıyla gazetecilere bilgi veren üst düzey bir Pentagon yetkilisi, birkaç gün önce ABD hava sahasına girdiğinden beri balonu "gözetim altında tuttuklarını" ve pilotlu askeri uçaklarla gözlemlediklerini söyledi.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Filipinler'e yaptığı seyahat sırasında dün, üst düzey Pentagon yetkililerini balon olayını görüşmek üzere toplantıya çağırdı.
Yetkili gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD askeri liderlerinin dün, Montana üzerinde balonu vurmayı düşündüklerini ancak enkazdan kaynaklanan güvenlik riski nedeniyle Biden'a bu adıma karşı tavsiyede bulunduklarını söyledi.
Montana’daki Billings havaalanı, Biden'ın balonun düşürülmesini emretmesi ihtimaline karşı, ordunun F-22 savaş uçakları dahil askeri varlıkları harekete geçirmesiyle birlikte, uçak trafiğini durdurma kararı aldı.
Yetkili, "Bu bölge etrafındaki hava sahasını boşaltmak için sivil yetkililerle koordinasyon içinde olduğumuzdan emin olmak istedik. Ancak bu koruyucu önlemler alınmış olsa bile, askeri komutanlarımız riski yeterince azaltmadığımıza karar verdi. Bu yüzden balonu vurmadık" dedi.
Gazetecilere bilgi veren üst düzey etkili, mevcut uçuş rotasının balonu bir dizi hassas bölgenin üzerinden geçireceğini söyledi, ancak ayrıntı vermedi.
Montana'daki Malmstrom Hava Kuvvetleri Üssü, 150 kıtalararası balistik füze silosuna ev sahipliği yapıyor.
Yetkililer balonun ne kadar yüksekten uçtuğunu söylemektense kaçındı; ancak sivil hava trafiğinin üzerinde ve "uzayın" altında faaliyet gösterdiğini kabul etti.
Amerikalı yetkililer konuyu Pekin ve Washington'daki diplomatik kanallar aracılığıyla Çinli muhataplarına iletti.
Çin Dışişleri Bakanlığı Reuters'in yorum talebine hemen yanıt vermedi.
Yetkili, casus balonların son yıllarda birkaç kez ABD üzerinde uçtuğunu, ancak bu balonun önceki örneklerine göre daha uzun süre kaldığını söyledi.
Yetkili, "Şu anda, bu balonun istihbarat toplama perspektifinden sınırlı bir katkı değeri olduğunu değerlendiriyoruz; ancak yine de hassas bilgilerin yabancı istihbarat tarafından toplanmasına karşı korunmak için adımlar atıyoruz" dedi.
