ANKARA- Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, kamusal alanda başörtüsü kullanma güvencesi sağlanması ve aileyi güçlendirme gerekçeli evlilik tanımı yapılmasına ilişkin anayasa değişikliği için HDP yönetimiyle görüştü.
İlk önce Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, bugünkü parti grubunda, “Hak verilmez alınır” sözüne inandıklarını ve başörtüsü hakkını kadınlara iade ettiklerini kaydetti.
Erdoğan, “Arkadaşlarımız, hazırlıklarını tamamladığımız Anayasa değişikliği teklifimizi, Cumhur İttifakı ortağımız Milliyetçi Hareket Partisi ve Meclis'te grubu bulunan diğer siyasi partilerle görüşmeye başlıyorlar. İnşallah bugün tamamlanacak görüşmelerin akabinde teklifimize nihai halini verip Meclis'e sunacağız. Bu teklifin, başörtüsü meselesini bir daha açılmamak üzere gündemden çıkarması yanında muhalefet için de bir turnusol kağıdı olacağına inanıyorum. Teklif görüşmeleri başlayınca; kimin demokrasiden, özgürlüklerden ve aileden, kimin de faşizmden ve sapkınlıktan yana olduğu görülecektir. Bizim beklentimiz; siyasi görüşü ve partisi ne olursa olsun milletimizin iradesini temsilen Meclis'te bulunan her milletvekilinin ben inanıyorum ki bu teklifi destekleyeceğidir” dedi.
Ardından Bozdağ ve Elitaş’ın başkanlığındaki AKP heyeti, bugün TBMM’deki siyasi parti gruplarına iki maddelik anayasa değişikliği teklifi hazırlığına ilişkin bilgilendirme ziyaretlerinde bulundu. Bu ziyaretlerde partilere bu iki maddelik teklif hazırlığına ilişkin bilgi verildi.
CHP’nin Anayasa düzeyinde değişikliğe ihtiyaç olmadığını açıkladığı teklifine ilişkin HDP ve İyi Parti ise, değerlendirme yapıldıktan sonra açıklamada bulunma kararı aldı. AKP’nin iktidar ortağı MHP ise, teklifi destekleyeceğini yineledi.
AKP tarafı, bugünkü görüşmeler sonrasında partilerce yanıt verilmesini bekleyeceklerini işaret ederek, anayasa değişikliği teklifini TBMM’ye sunma takvimini ise gelecek Pazartesi günü (7 Kasım) olarak açıkladı.
Erdoğan’ın hazırlattığı teklifte, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun 3 Ekim Pazartesi günü “başörtüsü kullanımına güvence sağlanması” yönündeki açıklaması ve CHP’nin tek maddelik yasa değişikliği teklifine karşılık kamusal alanda başörtüsü kullanımı meselesi yer alıyor.
Ancak Erdoğan’ın CHP’yle polemiği kapsamında başörtüsüne güvence sağlama gerekçesiyle yasa yerine Anayasa değişikliği hamlesinde, “aile fıtratı” olarak ifade ettiği LGBTİ bireyleri hedef alan yaklaşımı da söz konusu. Teklifte Anayasa düzeyinde evlilik kurumu için kadın-erkek birlikteliği tanımı yapılacağı vurgulanıyor.
HDP’ye kapatma davası sürecinde ilk ziyaret
Anayasa Mahkemesi’nin, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin’in hazırladığı iddianameyi 21 Haziran 2021’de kabul etmesiyle resmen başlayan HDP hakkındaki kapatma davası sürecinde bugün ilk kez AKP’den bu partiye resmi ziyaret yapılmış oldu.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş’ın başkanlığındaki AKP heyeti, HDP Grup Başkanvekilleri Meral Danış Beştaş ile Saruhan Oluç ve Parti Sözcüsü Ebru Günay ile görüştü.
AKP, son olarak “Türkiye Yüzyılı” programına da davet etmediği HDP’ye siyasi partiler arasındaki bayramlaşma programında da yer vermiyordu.
Cumhur İttifakı ortağı MHP’yle birlikte “terörist” diye suçladığı HDP ve yönetimiyle bayramlaşmamayı tercih eden AKP, TBMM çatısı altındaki çalışmalar dışında partiden partiye ziyaret kapsamında, 24 Mart 2020’de “üçüncü yargı paketi” ve 24 Haziran 2020’de ise barolara ilişkin yasa değişikliği nedeniyle HDP’yle biraraya gelmişti. Sonrasında HDP aleyhine dava açılmasının ardından AKP’den resmi bir ziyaret olmamıştı.
Bu arada AKP ve MHP yönetimi, sıkça diğer siyasi partilere yönelik “suçlama” biçiminde “HDP’yle aynı karede” ifadesiyle açıklamalarda bulunuyor. Son olarak Friedrich Ebert Stiftung Vakfı’nın (FES) davetiyle CHP, İyi Parti ve HDP’li vekillerin aynı masada Avrupa Parlamentosu Türkiye raportörü Nacho Sanchez Amor ile görüşmek üzere buluşması, hükümete yakın medya kuruluşlarınca hedef alındı. Konuya ilişkin “Altılı masa HDP’yle Brüksel’de buluştu” gibi haberlerin hazırlanması tartışma yarattı.
HDP: Referandumu doğru bulmayız
HDP adına Beştaş, kendilerine yazılı bir metin iletilmediğini ve Anayasa’daki 24 ile 41’inci maddelere dönük bir düzenleme aktarıldığını belirterek, “Biz de buna ilişkin tutumumuzu, eş genel başkanlarımız ve MYK ile yaptığımız değerlendirme sonucunda kamuoyuyla paylaşıyor olacağız. Bugün sohbet ettik, uzun süredir tartışılan bir mesele neticesinde. Kıyafet özgürlüğüne dair, türbana dair, kadın haklarına dair bizim tutumumuz net. Buna ilişkin negatif tutumumuz olmadı ama böyle bir dönemde nasıl karar alacağımıza ilgili kurullarımızda karar vereceğiz” açıklaması yaptı. AKP’ye “evet” ya da “hayır” gibi bir yanıt vermediklerini, gelecek hafta öncesinde açıklamada bulunacaklarını kaydeden Beştaş “HDP olarak bu konudaki tutumumuz hukuktan, evrensel hukuktan yanadır. Biz konusu hak ve özgürlükler olan bir olguda referandumu doğru bulmayız. İnsanların nasıl giyileceğine dair bir hakkı nasıl halka soralım? Zaten bu vazgeçilemez bir hak. Biz de hukuktan yana tutum alırız” dedi.
CHP: Temel haklar referandum konusu olmamalı
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay ise, AKP heyetinin ziyaretine ilişkin açıklamasında, kendilerine teklif içeriği hakkında bilgi verildiğini ancak metin verilmediğini vurguladı.
Altay, “AK Parti’nin bu konudaki çerçevesini ortaya koydular. Anayasanın 24 ve 41. maddelerinde bir değişiklik düşündüklerini, bunu Meclis’te grubu bulunan bütün siyasi partilerle paylaşacaklarını ve mümkünse çalışmanın birlikte yapılmasını istediklerini söylediler. Bu konu Sayın Genel Başkanımız’ın kadına özgürlük, kadının kılık kıyafetine özgürlük, kamuda özgürlük noktasında verdiği kanun teklifi sonrası gelişen bir konudur. Biz prensip olarak, Türkiye’de başörtüsü meselesinin bir mesele olmaktan çıktığını, öteden beri söyleyegeldik. CHP bakımından Anadolu’da karşılaştığımız kimi eleştirilere karşı bu konudaki samimiyetimizi ve dürüstlüğü ortaya koymak için Sayın Genel Başkanımız böyle bir kanun teklifini Meclis’e verdi, bizlerin de imzasıyla. AK Parti buna karşılık bir anayasa değişikliği önerdi. Biz temel hakların referandum konusu, anayasa konusu olmaması gerektiğini söyledik. Sadece bununla sınırlı olmayan bir anayasa değişikliğinin de seçime yedi ay kalmışken parlamentoda yapılmasının doğru olmadığını düşünüyoruz. Yeni bir anayasa, yeni parlamentonun işi olmalıdır diye düşünüyoruz. AK Parti’nin ‘çalışmaları birlikte olgunlaştıralım, son şeklini verelim’ önerisinin içinde olmayacağımızı da kendilerine belirttik. Kendileri daha sonra net bir taslak ortaya koyduklarında, o taslağı görerek de bir değerlendirme ayrıca yaparız. Özetle; AK Parti’nin gerçekleştirmek istediği bir anayasa değişikliği çalışmasının içinde olmayacağımızı söyledik” diye konuştu.
Bakan Bozdağ: Usul konusunda farklılıklarımız var
AKP heyeti olarak ziyaretlerine ilişkin Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ise, muhalefet partilerine bu hazırlık sürecine katkı vermelerini talebini ilettiklerini belirtti.
Bozdağ, “Görüşler geldikten sonra, teklifi bu görüşlere göre şekillendirdikten sonra da parlamentoya sunacağımızı ifade ettik. Onlar da kendi değerlendirmelerini yaptılar. Sizinle de bunu paylaştılar. Biz, Türkiye’de bu konuda bir sorun artık olmadığını her defasında ifade ettik. Ama geçmişte Türkiye, idari birtakım düzenlemeler ile yaşamaması gereken süreçleri yaşadı. Türkiye’nin gündemine, bir daha bu konu dönülmemek üzere gelmesin diye anayasal güvencenin daha iyi olacağı kanaati ile bunu getirirken… CHP de esasen bu konunun gündemden düşmesi için bir teklif getirdi. Biz de bu konunun artık Türkiye’nin gündeminden çıkmasından yanayız. Bunun yolunun da çoğunlukla değişecek bir kanun teklifi değil de esasında çok zor değişecek, belki hiç değişmeyecek bir anayasa ile teminat altına alınması gerektiğine inanıyoruz. Bu konunun Türkiye’nin gündeminden çıkması niyetinde müttefikiz. Usul konusunda farklılıklarımız var. Biz çalışmalarımızı yürüteceğiz. Bu çalışmalardan sonra da teklifimizi Türkiye kamuoyu ile paylaşacağız. CHP’nin değerli yöneticilerinin kendi aralarında değerlendirmelerini o zaman daha net görme imkanımız olacaktır” dedi.
