ABD’de eski Başkan Donald Trump’ı destekleyen bir kuruluşun, seçim sistemini değiştirmek ve oy kullanma makinelerini kaldırmak için istihbarat topladığı öne sürüldü. Reuters haber ajansı, kuruluşun anketörlerinin bunun için seçim yetkililerini yanılttığını yazdı.
Wisconsin eyaletinin Oak Creek kentinde belediye memuru Catherine Roeske, yerel seçimlerin nasıl yürütüldüğü hakkında ayrıntılı sorular sormak isteyen bir çift tarafından ziyaret edildiğinde, esas amaçlarının ne olduğunu bilmiyordu.
Görüşmenin ses kaydına göre çift tabandan gelen kişiler olduklarına ve partizan olmadıklarını söylütor, tek isteklerinin Amerikalılar’ı seçim süreci hakkında eğitmek olduğunu söylüyordu.
Roeske sorularını yanıtladı; ancak daha sonra Reuters haber ajansı muhabirinden çiftin, seçimin çalındığı şeklindeki komplo teorilerini destekleyen eski ABD Başkanı Donald Trump'ın önde gelen müttefikleri için istihbarat toplama amaçlı ulusal bir girişime bağlı olduklarını öğrendi.
Üstelik bu istihbarat öncelikle ABD oylama sisteminde radikal değişiklikler yapılması için kampanya yürütmek üzere kullanılacaktı.
Roeske, anketörler tarafından internette yayınlanan röportajının özetini incelediğinde ise başka bir sürprizle karşılaştı. Özet hatalarla doluydu ve potansiyel olarak birçok seçim yöneticisinin mücadele etmeye çalıştığı yanlış bilgileri körüklüyordu.
Oak Creek anketi, Amerika Projesi tarafından desteklenen ve sekiz çekişmeli eyalette ilçe ve şehir seçim yetkilileriyle yapılan 260'tan fazla anketten biriydi.
Projenin kurucusu Trump'a yakın isim Michael Flynn
Etkili sağcı grup, Trump'ın ulusal güvenlik danışmanlığını yapmış olan Michael Flynn ve zengin işadamı Patrick Byrne tarafından kuruldu.
Kuruluş Reuters'a verdiği demeçte, bu bilgileri Trump'ın desteklediği elektronik oy verme makinelerinin kaldırılması ve elle sayılan kağıt oy pusulalarına geri dönülmesi gündemini desteklemek için çok eyaletli bir kampanyayı beslemek için kullandığını söyledi.
Amerika Projesi, 2020 seçimlerini iptal ettirmeyi amaçlayan davaları ve ABD oylama sistemlerinin bütünlüğünü sorgulayan kamu kampanyalarını finanse ediyor.
Proje ayrıca, üst düzey devlet makamları için kampanya yürüten ve 2020 seçim sonuçlarını kabul etmeyen Trump yanlısı gruplara da yoğun bağışta bulunuyor.
ABD Kongre Binası'na 6 Ocak 2021'de düzenlenen saldırıyla ilgili Kongre soruşturmasına göre, 2020 seçimlerinden haftalar sonra hem Flynn hem de Byrne Beyaz Saray'ı ziyaret ederek Trump'ı seçim sonucunu bozmak amacıyla oylama makinelerine el koymak için orduyu kullanmaya teşvik etti.
Byrne ve Flynn, Reuters’ın yorum taleplerine yanıt vermedi.
Amerika Projesi ile çalışan birçok anketör, seçim yetkililerine siyasi olarak tarafsız olduklarını ve seçmen eğitimi verdiklerini söyledi. Florida'da yetkililerle görüşen lerden Cumhuriyetçi Chris Quackenbush ise Reuters'a yaptığı açıklamada anketörlerin sadece "partizan değilmiş gibi" davrandıklarını söyledi.
Röportaj sırasında "OYLAMA MAKİNELERİNE HAYIR" rozeti takan eski bir yazılım yöneticisi olan Quackenbush, asıl amacın oylama makineleri hakkında teknik bilgi toplayarak bunlara karşı bir kampanya yürütülmesine yardımcı olmak olduğunu belirtti.
Anketlerden elde edilen bilgilerin, yerel yetkililerin seçimleri nasıl yürüttüklerine dair "sorunlu alanları" belirlemeye yardımcı olabileceğini kaydeden Quackenbush, "Onlara saldırmak için kullanılabilir. Onları iyileştirmek için kullanılabilir. Onları dava etmek için de kullanılabilir" dedi.
Sadece iki seçim görevlisi haberdardı
Reuters, anket için kendilerine ulaşılan 45 seçim görevlisiyle görüştü. Bunlardan sadece ikisi Amerika Projesi'nin varlığından haberdardı. 13’ü, verdikleri yanıtların anketörlerin görüşmelerinin özetlerinde yanlış temsil edildiğini ya da yanlış aktarıldığını söyledi.
Hatalar genellikle yöneticilerin oy verme makineleri veya diğer gündemdeki konular hakkındaki görüşlerini içeriyordu.
Reuters ayrıca seçim yetkilileri ile anketörler arasındaki teati edilen e-posta ve mesajları elde etmek için kamu kayıtları taleplerinde bulunmuş ve anketörlerin internette yayınladıkları saatler süren görüşme kayıtlarını inceledi.
Amerika Projesi'nden yalanlama
Anketörlerin Amerika Projesi'nin katılımını neden açıklamadıkları sorulduğunda, kuruluş, eyalet düzeyindeki gruplarla ortaklık kurduklarını ve onların "ön planda ve merkezde" olmalarını istediklerini söyledi. Amerika Projesi katılımını gizlediğini reddetti.
Amerika Projesi sözcüsü Kristin Davis yaptığı yazılı açıklamada, "Bundan gurur duyuyoruz ve bağış toplama çabalarımızda seçim dürüstlüğünü nasıl desteklediğimizin somut bir örneği olarak görüyoruz" dedi.
Davis, kuruluşun anketleri yazdığını ve görüştükleri yetkililere çabanın partiler üstü olduğuna dair güvence vermek için anketörleri eğittiğini; anketörlerin siyasi bağlılıklarını açıklamamalarının bu çabayı zayıflatmadığını savundu.
"Demokrasilerde insanların siyasi partileri desteklemelerine izin verilir" diyen Davis, anketörlerden herhangi birinin sadece "partizan değilmiş gibi" davranmasının "talihsizlik" olacağını sözlerine ekledi.
Davis, anketlerden elde edilecek bilgilerin her eyalette oy verme makinelerinin kaldırılması dahil bir "seçim reformu gündeminin" teşvik edilmesine yardımcı olacağını söyledi. Bu bilgilerin hiçbirinin seçim görevlilerine saldırmak ya da dava açmak için kullanılmayacağını kaydetti.
Projenin oyların elle sayımını savunuyor
Seçim görevlileri ve uzmanlar büyük çoğunlukla, oy verme makinelerinin kaldırılmasının, seçimleri hile ve hataya karşı daha savunmasız hale getireceğini söylüyor. Anketlere katılan görevliler de elle sayılan kağıt oy pusulaları fikrini sürekli olarak reddediyor.
Davis, bu yetkililerin elle sayıma karşı çıkma nedenlerini anlamanın, onları bu yöntemin "daha ucuz, daha kolay ve daha hızlı olabileceğine" ikna etmek için bir strateji hazırlayan Amerika Projesi'ne, "inanılmaz derecede yardımcı" olacağını söyledi.
Bazı anketörlerin seçim yetkililerine, neden seçmen eğitimi ile uğraştıklarını söyledikleri sorulduğunda Davis, Amerika Projesi'nin "seçim reformuna katılımı daha iyi teşvik etmeye" çalıştığını, bazı anketörlerin bu amacı seçmen eğitimi olarak yorumlamış olabileceğini söyledi.
Anketlerle ilgili raporlardaki hatalara da değinen Davis, bazı anketörlerin yetkililerin ifadelerini yanlış yorumlamış ya da "konuşmalardaki nüansları" yakalayamamış olabileceğini belirtti.
Anketörler seçim görevlilerinin cevaplarını yazdılar ve görüşmelerinin kayıtlarını internette yayınladılar. Sorular eyaletten eyalete biraz farklılık gösterse de hepsinde seçim ofislerinin oy verme makinelerini ve oy pusulası kutularını nasıl kullandıkları ve yönettiklerine dair ayrıntılar arandı.
Ankete katılan seçim görevlilerinin çoğu ise Amerika Projesi'nin bu işe karıştığını bilselerdi bile yanıt vereceklerini; zira şeffaf olmak istediklerini ve seçmenleri bilgilendirme fırsatlarına değer verdiklerini kaydettiler.
Yine de bazıları, verdikleri cevapların çarpıtılarak halkın seçimlere olan güvenini sarsabileceğinden endişe ediyor.
Beş yetkili anketlerdeki hataların yanlış bilgi yayabileceği endişesini dile getirdi. Amerika Projesi bu suçlamayı reddetti. Bir yetkili, ilçenin avukatı olmadan anketörlerle bir daha görüşmeyeceğini söyledi.
Projenin ortakları "Önce Amerika" sloganını kullanıyor
Amerika Projesi, anketleri düzenleyen eyalet düzeyindeki grupların internet sitelerinde ortaklıklarını ifşa ettiklerini söyledi. Bu eyalet grupları adlarında Trump'ın siyasi sloganı olan "Önce Amerika" ifadesini kullanıyor.
Bazıları internet sitelerinde 2020 seçimlerinin çalındığını iddia eden komplocu partizan söylemlere yer veriyor.
Ancak Reuters, anketörlerin Önce Amerika gruplarıyla bağlantılarından nadiren bahsettiklerini tespit etti.
Amerika Projesi anketörleri seçim yetkililerine sık sık seçim şeffaflığını artırmayı amaçladıklarını söylüyorlardı. Ancak anketlerin arkasındaki kuruluşun mali durumu şeffaf değil.
Projenin mali yapısı konusunda soru işaretleri
Amerika Projesi 2021 Nisan ayında Delaware'de kar amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kuruldu ve kendisini "partizan olmayan bir sosyal yardım kuruluşu" olarak tanımlıyor.
Kar amacı gütmediğine dair ilk federal vergi beyannamesi ile görevlilerinin, gelirlerini ve harcamalarını geçen bahar kamuoyuna açıklaması gerekiyordu. Grup, Kasım ara seçimlerinin hemen sonrasına kadar mali faaliyetlerini etkili bir şekilde gizleyecek altı aylık bir uzatma aldı.
Amerika Projesi internet sitesinde "öncelikli hedefinin koalisyonları temel değerleri etrafında birleştirmek" olduğunu söylüyor.
Siteye ve kamuoyuna yaptığı açıklamalara göre bu değerler seçimlerin ötesine geçerek sınır güvenliği, silah hakları, ebeveyn hakları, Corona virüsü aşısı ve maske zorunluluklarına karşı çıkma ile Yahudi-Hıristiyan geleneklerinin desteklenmesini içeriyor.
Kuruluş kendisini partizan olmadığı şeklinde tanımlasa da, Amerika Projesi'nin federal vergiden muaf statüsü bu tanımlamayı gerektirmiyor.
Ancak partizan siyasi çalışmalar, kuruluşun "birincil" faaliyeti olamaz ya da harcamalarının yarısından fazlasını oluşturamaz.
Amerika Projesi'nin sosyal medya hesapları, halka açık etkinlikleri ve görevlilerinin siyasi faaliyetleri incelendiğinde, grubun Trump'ın 2020 seçimini kaybetmesine itiraz etmek ve ABD seçimlerinin dürüstlüğünü sorgulamak için ülke çapında bir hareketin güçlü bir aracı olduğu görülüyor.
Anketler, 2022 seçimlerini izlemek üzere çekişmeli eyaletlerde yerel grupları organize etmeyi amaçlayan "Kartal Kanatları Operasyonu "nun bir parçası. Anketler daha önce seçim işleri web sitesi Votebeat tarafından açıklanmıştı.
Grubun kurucularından Patrick Byrne, Trump'ın 2020'yi kaybetmesinden Amerika'yı bir Çin kolonisine dönüştürmeyi amaçladığını savunduğu var olmayan uluslararası bir komployu sorumlu tutmuştu.
Byrne, Dominion Voting Systems tarafından oy makineleri hakkındaki yanlış iddialar nedeniyle açılan 1,6 milyar dolarlık bir davayla karşı karşıya.
Byrne herhangi bir yanlış yaptığını reddetti ve davaya itiraz ediyor.
Byrne, internet perakendecisi Overstock.com'un kurucusu ve CEO'su olarak bir servet kazandı.
Şubat ayında Amerika Projesi’nin düzenlediği bir basın toplantısında, kuruluşa yaklaşık 8 milyon dolar verdiğini ve grubun 2022 yılı için "birkaç milyon dolar" tutarındaki tüm masraflarını karşılayacağını söylemişti.
Grubun baş ismi ise kurucu ortak Michael Flynn. Eski bir ABD Ordusu korgenerali ve kısa bir süre Trump'ın ulusal güvenlik danışmanı olan Flynn, 2017'de bir Rus yetkiliyle temasları hakkında federal müfettişlere yalan söylemekten suçlu bulunduktan sonra Trump tarafından affedilmişti.
Flynn ülke çapında sık sık yaptığı konuşmalarda, Trump'ın 2020'de yeniden seçilmesinin yaygın bir seçmen sahtekarlığıyla engellendiğini iddia etti.
Flynn, Trump'ı şeytana tapan pedofiller ve yamyamlardan oluşan Demokrat bir kabalaya karşı savaşan bir kurtarıcı figürü olarak gösteren komplo teorisi QAnon'un taraftarlarının yer aldığı etkinliklerde sık sık konuşmalar yapıyor.
Amerika Projesi Sözcüsü Davis, Flynn'in organizasyonda "yönetsel bir rolü" olmadığını söyledi ve "Kendisi dışarıdan destek veren bir stratejik danışman ve herhangi bir karar alma sürecine dahil değil" dedi.
Flynn'in kardeşi Joe, Amerika Projesi'nin üçüncü kurucu ortağı ve günlük operasyonlarını yönetiyor. Joe Flynn, Reuters’ın yorum taleplerine yanıt vermedi.
Amerika Projesi’nin Arizona'nın en büyük ilçesi olan Maricopa'da 2020 seçim sonuçlarının denetlenmesini finanse etmek için 3 milyon dolardan fazla kaynak sağladığı da belirtiliyor. Bu kaynağı denetlemeyi yapan Cyber Ninjas adlı güvenlik firması açıkladı.
Denetim Cumhuriyetçi eyalet meclisi üyeleri tarafından yaptırılmış ve Trump yanlısı diğer kuruluşlar tarafından desteklenmişti. Ancak çaba geri tepti; seçimlerde hile yapıldığına dair hiçbir kanıt bulunamadı ve Başkan Joe Biden'ın zaferi teyit edildi.
Kampanya finans kayıtlarına göre Amerika Projesi, seçim sonuçlarını reddeden Trump yanlılarını destekleyen bir siyasi eylem komitesine 155 bin dolar bağışta bulundu.
Colorado'da, Cumhuriyetçi Parti’den eyalet sekreteri adayı olmak isteyen bir seçim komplosu teorisyeni karşısında yarışa giren adaya karşı çıkan bir gruba 100 bin dolar bağışta bulundu.
Michigan'da ise Cumhuriyetçiler tarafından yönetilen ve eyaletteki seçim yasalarını yeniden yazmaya çalışan bir gruba 100 bin dolar daha verdi.
Amerika Projesi ayrıca seçim sonuçlarına ve politikalarına itiraz eden davalar da açıyor. Michigan'da, Cumhuriyetçi adaylar ve yetkililer tarafından açılan ve eyaletin 2020 seçim sonuçlarını geçersiz kılmayı amaçlayan yeni bir davaya sponsor oldu.
Georgia'da, eyaletin oy verme prosedürlerine ve 2020 seçimlerinin idaresine yönelik çeşitli yasal itirazlarda bulunan bir grup olan VoterGA'yı finanse etti. Voter GA ayrıca binlerce seçmen kaydının meşruiyetine itiraz eden dilekçeleri ilçe seçim ofislerine sundu.
