Annesi Kraliçe Elizabeth’in ölümünün ardından Prens Charles 70 yıldan uzun bir bekleyişin ardından nihayet İngiltere ve İngiliz Milletler Topluluğu’nun 14 üye ülkesinin kralı oldu.
Charles’ı zorlu bir görev bekliyor. Annesi Kraliçe Elizabeth sevilen ve saygı duyulan bir hükümdardı; ancak o da Buckingham Sarayı yetkililerine karşı ırkçılık iddiaları sebebiyle geride itibarı zedelenmiş ve ilişkileri yıpranmış bir kraliyet ailesi bırakıyor.
Tahta 73 yaşında geçen Charles, bin yıl öncesine kadar uzanan hükümranlıkta tahta oturan en yaşlı kral.
Kendisini eleştiren çevrelere göre yeni kral zayıf, faydasız, müdahaleci ve kral rolüne pek uygun görülmeyen biri.
Bitkilerle konuştuğu, mimari ve çevre konusunda takıntılı olduğu için alay konusu olan Charles’ın, 1997’de hayatını kaybeden ilk eşi Prenses Diana’yla başarısız evliliğiyle hatırlanacağı yorumu öne çıkıyor.
Destekçileriyse bu eleştirileri Prens Charles’ın yaptığı başarılı işlerin çarpıtılması amaçlı bir çaba olarak görüyor ve Charles’ın yanlış anlaşıldığını; iklim değişikliği gibi alanlarda aslında zamanının çok ilerisinde olduğunu savunuyor.
Destekçileri Charles’ın toplumun tüm kesiminden İngilizler’e karşı düşünceli ve ilgili olduğu görüşünde. Prens Charles’ın yardım kuruluşunun 50 yıl önce kurulduğundan bu yana 1 milyondan fazla işsize ve dezavantajlı gence yardım ettiği belirtiliyor.
Televizyonda yayınlanan bir belgeselde konuşan Prens Charles, “Sorun şu ki hiçbir şekilde kazanamayacağınız bir durumdasınız. Hiçbir şey yapmazsanız şikayet ederler. Çabalar ve sonuç alamazsanız ya da yardım etmek için bir şey yaparsanız, yine şikayet ederler” demişti.
Prens Charles hayatı boyunca, hızla değişen ve daha eşitlikçi bir toplumdaki yerini bulmaya çalışan, çağdaşlaşan bir monarşiyle bu kuruma cazibe kazandıran geleneklerin korunması arasında sıkıştı. Bu gerilim kendi oğullarının hayatlarına da yansıdı.
40 yaşında olan en büyük oğlu William görev geleneği, yardım faaliyetleri ve askeri şatafatla dolu bir yaşam sürüyor.
37 yaşındaki küçük oğlu Harry ise Amerikalı eski oyuncu eşi Meghan ve ailesiyle birlikte yaşayarak, Buckingham Sarayı’ndan ziyade Hollywood’la bağlantılı yeni bir kariyer izliyor.
Bir dönem çok yakın olan William ve Harry’nin nadiren iletişim kurduğu belirtiliyor.
Çocukluğu ve gençliği
Doğumundan itibaren bir gün kral olmak üzere yetiştirilmiş olan Charles Philip Arthur George, 14 Kasım 1948’de Buckingham Sarayı’nda doğdu. Dedesi Kral VI. George o doğduğunda tahttaki 12’nci yılındaydı.
Daha 3 yaşındayken annesi 1952’de kraliçe olduktan sonra tahtın varisi olan Charles’ın yetiştirilme şekli önceki monarşi varislerinden her zaman farklıydı.
Özel öğretmenlerle eğitim gören önceki prenslerden farklı olarak, Charles Batı Londra’da Hill House okuluna, daha sonra da babası Prens Philip’in de eğitim gördüğü Berkshire’daki yatılı okula gitti.
Daha sonra İskoçya’da katı kurallarıyla bilinen yatılı okul Gordonstoun’a gönderilen Charles orada geçirdiği dönemi “cehennem gibiydi” sözleriyle tanımlamış, çok yalnız olduğunu ve zorbalığa maruz kaldığını söylemiş, “hapis cezası” demişti.
Yine gelenekleri bozarak Cambridge Trinity College’a gitmiş, arkeoloji ve sosyal antropoloji tahsili görmüş daha sonra da tarih eğitimi almıştı.
Tahsil gördüğü sırada 1969’da yapılan büyük bir törenle, geleneksel olarak tahtın varisine verilen Galler Prensi unvanını aldı.
Kendisinden önceki kraliyet ailesi üyeleri gibi 1971’de İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri’ne ve sonra da Donanma’ya katıldı.
Genç bir prensken kayak yapmayı, sörfü ve dalmayı seven sportif bir imaj çizdi. Poloya düşkündü; jokey olarak birkaç at yarışına da katılmıştı.
Büyük amcası Lord Mountbatten’ın 1979’da İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu’nun (IRA) bombalı saldırısında ölümü onu derinden etkiledi.
Büyük amcasının kaybını daha sonra “Sanki hayatta önem verdiğimiz her şeyin temeli onarılamaz şekilde paramparça olmuştu” sözleriyle anlatacaktı.
Diana ile evliliği
Ancak İngiltere’de ve dünyada çoğu kişi için Charles, Lady Diana Spencer’la yaptığı başarısız evlilik ve hayatının aşkı Camilla Parker Bowles’la yaşadığı evlilik dışı ilişkiyle hatırlanıyor.
Charles, Diana ile 1981’de tüm dünyada televizyonlardan canlı olarak 750 milyon kişinin izlediği bir düğünle evlendiğinde, gelin kusursuz bir tercih gibi görünüyordu.
1982 ve 1984’te sırayla William ve Harry dünyaya geldi. Ancak perde arkasında evlilikte sorunlar vardı ve 1992’de evliliğin bitmesinden Camilla’yı sorumlu tutan Diana bir televizyon röportajında, “Bu evlilikte üç kişiydik” diyecekti.
Diana 1997’de Fransa’nın başkenti Paris’te geçirdiği trafik kazasında öldüğünde, basında Prens Charles ve Camilla’yla ilgili zehir zemberek yorumlar çıkmıştı. Prens Charles’ın popülaritesi o dönem düştü.
Aradan geçen zamanda hala annesine kıyasla daha az popüler olsa da imajı bir miktar düzeldi.
2005 yılında nihayet Camilla ile evlendi. Camilla halkın gözünde bu kez daha çok kabul gördü; rahat ve uyumlu tavrıyla övgü aldı.
Ancak Diana’nın gölgesi yaşamaya devam etti. Son yıllarda çiftin ilişkisi Netflix’te yayınlanan Crown dizisine konu oldu.
Medya eleştirileri
Bulvar gazeteleri Charles’ın ilişkilerini sürekli irdelerken medyayla ilişkisinin genellikle hırçın olması sürpriz değildi.
Paparazziden nefret ettiğini hiçbir zaman gizlemedi. 1994’te yaptığı bir açıklamada “Sirk maymunu olmakta pek başarılı değilim. Sanırım mahremiyetine düşkün biriyim” demişti.
Medya, Charles’ın özel hayatına odaklanmak isterken, Charles sosyal ve ruhani konulardan söz etmek istiyordu.
Eleştiriler son yıllarda nispeten azaldı ve gazeteler daha çok oğlu Harry’yi mercek altına aldı.
Hobileri ve sanata ilgisi
Kraliyet görevleri ya da kampanya dışında Charles en çok Highgrove’daki evinin bahçesinde vakit geçirmeyi seviyor ya da annesi Kraliçe Elizabeth gibi yürümek ve balık tutmaktan hoşlanıyor.
Sanata düşkün; özellikle Shakespeare’in eserleri, opera ve Leonard Cohen’e.
Danışmanları Charles’ın kapalı kapılar ardında hınzır bir mizah anlayışı olduğunu, çabuk sinirlenebilen ve talepkar olduğunu söylüyor.
Kendisine yakın olanlar Charles’ın kibar, çalışkan olduğunu anlatıyor. Hem arkadaşları hem de düşmanları kendisini göreve adadığını, çoğu gün gece yarılarına kadar çalıştığını söylüyor.
Taht için uzun süre beklemiş olmasına rağmen eşi Camilla, Charles’ın bu konuyu pek düşünmediğini söylemişti.
‘’Kral olmaktan söz ediyor mu hiç’’ diye sorulduğunda, eşi Camilla “Pek değil, hayır. Bu sadece olması beklenen bir şey” yanıtını vermişti.
Fotoğraflarla Kraliçe 2. Elizabeth'in Hayatı
Charles’ın kendisi de bu olasılığa ilişkin hislerini, “Ne yazık ki annenizin ölümünün bir sonucu olarak yaşanacak bir şey. Bu da hiç güzel bir şey değil. O nedenle bunu çok fazla düşünmemek daha iyi” sözleriyle anlatmıştı.
İngiltere’de tahta geçiş kuralları, yetki ve sorumluluklar
İngiltere anayasası gereği yeni kral/kraliçe kendisinden önceki hükümdar öldüğü anda tahta geçiyor. Hükümdarsız geçen ara bir dönem olmuyor.
Yeni hükümdar resmi olarak Tahta Çıkış Konseyi adı verilen özel bir konsey tarafından kral ya da kraliçe ilan ediliyor.
Taç giyme töreni aslında yas sürecinden sonra tahta çıkışın ardından, resmi bir onay prosedürü. Kraliçe Elizabeth Kral VI. George’un ölümünden 16 ay sonra tacını takmıştı.
Taç giyme töreni Londra’daki Westminster Katedrali’nde yapılıyor. Törene siyasetçiler, önde gelen isimler, yabancı ülkelerin temsilcileri katılıyor.
Eğer başa geçecek olan yeni hükümdarın yaşı küçükse, eski kral ya da kraliçe tarafından aday gösterilen bir vekil yeni kral/kraliçe olgunluğa erişene kadar hükümdarın resmi işlevlerini yerine getiriyor.
Yasalara göre hükümdar yürütmenin başı, yasamanın önemli bir parçası, yargının başı, silahlı kuvvetlerin başkomutanı ve İngiltere Kilisesi’nin de yüce başkanı.
Ancak uygulamada kral ya da kraliçe hükümetin aldığı kararları tasdik ediyor ve parlamento iradesiyle ülkeyi yönetiyor.
Kral/Kraliçe parlamentoyu göreve çağırır ve tatil edebilir. Genel seçimi kazanan siyasi partinin liderini başbakan olmaya ve hükümeti kurmaya davet eder.
İngiltere hükümdarı, Britanya İmparatorluğu’ndan çıkan İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerinin de başı ve 14 ülkenin de devlet başkanı.
Bunlar Antigua ve Barbuda, Avustralya, Bahamalar, Belize, Kanada, Grenada, Jamaika, Yeni Zelanda, Papua Yeni Gine, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent, Grenadines, Solomon Adaları ve Tuvalu.
Kral ya da kraliçeye “Majesteleri” şeklinde hitap ediliyor.
