ABD Başkanı Joe Biden El Kaide lideri Eymen el Zevahiri’nin Afganistan’da insansız hava aracıyla düzenlenen operasyonda öldürüldüğünü açıkladı. Amerikan istihbaratının Zevahiri'nin yerini bu yıl başlarında belirlediğini söyleyen Biden, "Adalet yerini buldu" dedi.
Akşam saatlerinde Beyaz Saray'dan açıklama yapan Başkan Biden Amerikan istihbarat yetkililerinin Zevahiri'nin Afganistan'ın başkenti Kabil'in merkezinde bir evde ailesiyle birlikte gizlendiğini belirlediğini söyledi.
Başkan Biden operasyonda sivil can kaybı yaşanmadığını ve Zevahiri'nin aile fertlerinin operasyonda zarar görmediğini söyledi.
Biden, "Afganistan'ın bir daha asla teröristler için güvenli bir sığınak olmasına izin vermeyeceğiz. ABD'ye zarar vermeyi amaçlamaya devam edenlere sesleniyorum. Her zaman teyakkuzda olacağız ve harekete geçeceğiz. Hem burada hem de tüm dünyada Amerikalılar'ın güvenliğini sağlamak için her zaman gerekeni yapacağız" dedi.
Operasyonun ayrıntıları
ABD Başkanı Joe Biden Zevahiri'nin yerinin bu yıl başlarında belirlendiğini ve ailesiyle birlikte bir araya gelmek üzere Kabil merkezine yerleştiğini söyledi.
Zevahiri'nin yerine ilişkin ikna edici delilleri dikkatli bir şekilde değerlendirdikten sonra operasyona geçtiğimiz hafta onay verdiğini belirtti.
Biden, "Görev dikkatli bir şekilde planlandı ve diğer sivillere zarar riski en aza indirildi. Koşulların uygun olduğu konusunda tavsiye üzerine bir hafta önce operasyon için nihai onayı verdim ve görev başarılı oldu" diye konuştu.
"İki Hellfire füzesiyle balkonda öldürüldü"
Biden yönetiminden operasyona ilişkin bilgi veren yetkililer, Zevahiri'nin iki adet Hellfire füzesiyle tam isabetli olarak yapılan bir operasyonla öldürüldüğünü kaydetti.
Operasyonun yapıldığı sırada Kabil'de sahada Amerikan personeli yoktu. Zevahiri'nin yaşadığı güvenli evin balkonunda öldürüldüğü belirtiliyor.
Yetkililer üst düzey Hakkani Taleban'a mensup bazı isimlerin Zevahiri'nin bölgedeki varlığından haberdar olduğunu söyledi.
Örgütün bir önceki lideri Usame bin Ladin 2011 yılında Pakistan’da düzenlenen operasyonda öldürülmüştü. Mısırlı Eymen el Zevahiri bin Ladin’in öldürülmesinin ardından El Kaide lideri olmuştu.
Mısırlı doktor olan Zevahiri’nin 3 bin kişinin hayatını kaybettiği 11 Eylül terör saldırılarının planlanması ve koordine edilmesinde rolü olduğu biliniyor.
CIA operasyonu için planlama 6 ay önce başladı
Konuyla ilgili bilgisi olan kaynaklara göre operasyon CIA tarafından gerçekleştirildi. AP'ye konuşan istihbarat yetkilisine göre CIA saha ekibi ve operasyondan sonra havadan keşif Zevahiri'nin öldürüldüğünü doğruladı.
Operasyon için planlamanın altı ay önce başladığı ve son 2 ayda yoğunlaştığı belirtiliyor.
ABD basınında operasyona ilişkin yer alan ayrıntılara göre, Zevahiri ile ilgili istihbarat konusunda ilk olarak Nisan ayında bilgilendirilen Başkan Biden Zevahiri'nin yaşadığı güvenli evin maketini hazırlık aşamasında inceledi.
Amerikalı yetkililer Zevahiri'yi yaşadığı evde takip ederken El Kaide liderinin alışkanlıklarını dikkatle takip etti ve Zevahiri'nin zaman zaman evin balkonuna çıktığı gözlemlendi.
1 Temmuz'da ulusal güvenlik yetkilileriyle Beyaz Saray'da görüşen Başkan Biden olası bir operasyon ve seçenekler konusunda brifing aldı. CIA Başkanı William Burns, Ulusal İstihbarat Başkanı Avril Haines, Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, İç Güvenlik Bakanlığı'ndan danışman Liz Sherwood bu toplantıya katıldı.
AP: "Ev Taleban liderinin bir danışmanına ait"
Zevahiri’nin öldürülmesinin ardından Amerikan güçlerinin çekilmesinin ardından yönetimi ele alan Taleban’ın El Kaide liderinin sığınmasına yardım edip etmediğine ilişkin soru işaretlerini gündeme getirmesi bekleniyor.
AP'ye konuşan üst düzey istihbarat yetkilisine göre, El Kaide lideri Zevahiri'nin öldürüldüğü ev üst düzey Taleban lideri Siracuddin Hakkani'nin danışmanlarından birine ait.
Taleban sözcüsü yaptığı yazılı açıklamada bir operasyonun gerçekleştiğini doğruladı; operasyonun uluslararası ilkelerin ve 2020'de ABD güçlerinin çekilmesiyle sonuçlanan Doha Anlaşması'nın ihlali olduğunu iddia etti.
Biden terör hedeflerini vurma kapasitesine dikkat çekmişti
ABD Başkanı Joe Biden Amerikan askerlerinin ülkeden çekilmesinin ardından 31 Ağustos 2021'de yaptığı açıklamada, terörle mücadeleden vazgeçmeyeceğini belirtmişti.
Biden o dönem yaptığı açıklamada, Amerika'nın sahada askeri olmadan ya da az sayıda askerle terör hedeflerini vurabilme kapasitesinin olduğuna dikkat çekmişti.
Operasyon, Amerikan güçlerinin 20 yıldır devam eden savaşta ülkeden çekilmesinden 11 ay sonra gelen önemli bir terörle mücadele kazanımı olarak değerlendiriliyor.