ABD Temsilciler Meclisi bünyesinde kurulan ve 6 Ocak Kongre saldırısını soruşturan özel komisyonda, halka açık üçüncü oturum bugün yapıldı. Oturumun odağında eski Başkan Donald Trump’ın 6 Ocak ve öncesinde dönemin başkan yardımcısı Mike Pence’e oyların sayılmasını reddetmesi konusunda baskı çabaları vardı.
Komisyonun başkanı Bennie Thompson oturumun başında yaptığı konuşmada, “Eski Başkan Trump Pence’ten oyları reddetmesini ve eyaletlere geri göndermesini istedi. Pence baskıya direndi. Pence’in bu cesareti göstermesi sebebiyle şanslıyız. Demokrasimiz tehlikeli bir şekilde bir felaketin eşiğine geldi. Pence’in de sayesinde demokrasimiz ayakta kaldı ancak tehlike hala geçmiş değil” ifadelerini kullandı.
Komisyonun Cumhuriyetçi başkan yardımcısı Liz Cheney de oturumda, eski başkan yardımcısı Mike Pence’in Trump’ın baskısına karşı koyarak görevini yaptığının altını çizdi.
Trump destekçileri, 6 Ocak 2021’de Demokrat Başkan Joe Biden’ın kazandığı seçim sonuçlarının tescilleneceği Kongre ortak oturumunu basarak sonuçların onaylanmasını durdurmaya çalışmıştı.
Bazılarının Kongre binası dışında darağacı benzeri şeyler koydukları görülmüş ve “Mike Pence’i asın” sloganları attıkları duyulmuştu. Bu görüntüler, komisyonun düzenlediği ilk oturumda da izletilmişti.
Dönemin başkan yardımcısı Mike Pence, Şubat ayında Florida’da yaptığı açıklamada, Trump’ın kendisinin seçimin sonuçlarını değiştirme yetkisine sahip olduğunu düşünmekte haksız olduğunu söylemiş, “Seçimi tersine çevirme hakkım yoktu” demişti.
6 Ocak komisyonunda yapılan oturumda bu görüntüler ve Mike Pence’in yaptığı açıklamaların kayıtları kamuoyuyla paylaşıldı.
“Pence Trump’ın dinleseydi Amerika felç edici bir anayasal krize sürüklenecekti”
Bugünkü oturumda Mike Pence’in eski avukatı Greg Jacob ve gayriresmi danışmanı olan emekli temyiz mahkemesi yargıcı J. Michael Luttig ifade verdi.
Emekli temyiz mahkemesi yargıcı Michael Luttig, oturumdan önce paylaştığı yazılı açıklamasında, “Mike Pence Trump’ın söylediklerine uysaydı, Amerika felç edici bir anayasal bir kriz içinde devrime doğru sürüklenecekti” ifadelerini kullandı.
Oturumda Liz Cheney emekli yargıç Luttig’den bu açıklamasını biraz daha ayrıntılandırmasını istedi.
Dönemin başkan yardımcısı Mike Pence’in gayriresmi danışmanlığını yapan emekli yargıç Luttig, Kongre saldırısının gerçekleştiği 6 Ocak 2021’de Amerika’da hukukun üstünlüğünün temellerinin ihlal edildiğini söyledi.
6 Ocak’tan önce Oval Ofis’teki toplantıda ne konuşuldu?
Oturumda aralarında muhafazakar avukat John Eastman’ın da olduğu Trump’a yakın isimlerin sonuçlara karşı çıkılan bazı eyaletlerde seçicilerin tek taraflı olarak reddedilmesini ve bu şekilde seçim sonuçlarının değiştirilmesini öngören bir planı tartıştıkları üzerinde duruldu.
Eski Başkan Yardımcısı Mike Pence’in avukatı olan Greg Jacob oturumda verdiği ifadede, dönemin başkan yardımcısı Mike Pence’in görüşünün Amerika’nın kurucularının bir seçimi belirlemek üzere böyle bir yetkiyi tek bir kişiye asla vermeyeceği yönünde olduğunu ve süreçte bu görüşünden asla geri adım atmadığını belirtti.
“Kongre saldırısından 2 gün önce Pence üzerindeki baskı arttı”
Jacob, Kongre saldırısından iki gün önce Oval Ofis’te yapılan bir toplantıda Mike Pence üzerindeki baskının daha da arttığını ve Trump’a yakın muhafazakar avukat John Eastman’ın toplantı sırasında Pence’ten eyaletlerin oy sayım sonuçlarını reddetmesini istediğini anlattı.
Jacob’ın verdiği ifadeye göre John Eastman Amerika’da 130 yıldır yürürlükte olan ve Kongre’de seçim sonuçlarının sayılması sürecini yöneten Seçici Kurul Oy Sayımı Yasası’nın (Electoral Count Act) içeriğine meydan okuyan bir teklif sundu.
Eastman 6 Ocak komisyonunun belgelerinde yer alan bir bilgi notuna göre söz konusu planın cesur bir adım olduğunu ancak böyle olağandışı bir adımın gerekli olduğunu iddia ederek seçimin çalındığını ileri sürdü.
6 Ocak 2021 günü Başkan Yardımcısı Mike Pence, Kongre’de Demokrat Joe Biden’ın seçim zaferinin onaylanacağı ortak oturuma başkanlık etmek üzere yola çıktığı sırada Trump aradı.
O gün Beyaz Saray’da Donald Trump’la birlikte olan ve görüşmenin bir kısmına tanık olan ulusal güvenlik danışmanlarından emekli general Keith Kellogg’ın ifadesine göre, Trump Pence’e zor bir karar alma cesaretinin olduğunu düşünmediğini belirterek, “Karar verecek kadar sert değilsin” dedi.
Seçim sonucunu değiştirme planını gündeme getiren muhafazakar avukat John Eastman kim?
Chapman Üniversitesi’nde daha önce görev yapan hukuk profesörü John Eastman muhafazakar çevrelerde Anayasa Mahkemesi yargıcı Clarence Thomas için katiplik yapmış olmasıyla biliniyor.
John Eastman’ın bugünkü oturumda ifade veren emekli temyiz mahkemesi yargıcı Michael Luttig için de katiplik yaptığı biliniyor.
Emekli yargıç Luttig’in, Eastman’ın görüşleri için her fırsatta yanlış olduğunu söylediği ve Mike Pence’in ekibine 6 Ocak öncesinde danışmanlık verdiği belirtiliyor.
6 Ocak komisyonu başkan yardımcısı Liz Cheney bugünkü oturumdan önce Twitter’dan Trump dönemi Beyaz Saray avukatı Eric Herschmann’ın ifadesinden bir bölümü paylaşmıştı.
Bugünkü oturumda da yayınlanan Herschmann’ın ifadesinin bu kısmında, Kongre saldırısından bir gün sonra, Trump’a yakın hukuk danışmanı, John Eastman’ın kendisine ulaştığını anlattı.
Herschmann, Eastman’ın telefon görüşmesinde kendisine Georgia eyaleti ile ilgili bir şeyden bahsettiğini ve Herschmann’ın da “Sen aklını mı kaçırdın? Şu andan itibaren ağzından iki kelimenin çıktığını duymak istiyorum: Usullü geçiş” yanıtını verdiğini ve Eastman’a, “Sana hayatın boyunca alacağın en iyi ücretsiz hukuk tavsiyesini vereceğim. Çok iyi bir ceza savunma avukatı bul, ihtiyacın olacak” dediğini ve daha sonra da telefonu kapattığını aktardı.
Anayasa Mahkemesi yargıcının eşinin yazışmaları
6 Ocak komisyonunda bugün yapılan oturum öncesinde, ABD Anayasa Mahkemesi’nin muhafazakar yargıçlarından Clarence Thomas’ın eşi Ginni Thomas’ın seçim sonuçlarının değiştirilmesine ilişkin teoriyi gündeme getiren muhafazakar avukat John Eastman’la yazışmalarının olduğu ortaya çıktı.
6 Ocak Komisyonu başkanı Bennie Thompson gazetecilere yaptığı açıklamada, komisyonun Ginni Thomas’ı ifade için çağırması gerektiğini söyledi.
Kongre saldırısı 2020 başkanlık seçimi sonuçlarının onaylanması sürecinde saatler süren bir gecikmeye yol açmış, Trump destekçilerinin Kongre binasını bastığı olaylarda 140 polis memuru yaralanmıştı.
Kongre saldırısına ilişkin soruşturma kapsamında bugüne kadar 840’tan fazla kişi tutuklandı.
6 Ocak Komisyonu’nun açıklanan programa göre 21 ve 23 Haziran’da da halka açık iki oturum daha düzenlemesi bekleniyor.