Avrupa Komisyonu, Avrupa Birliği şirketlerinin Rus yaptırımlarını ihlal etmeden doğalgaz ödemelerini ruble ile yapmak için Kremlin'in önerdiği sisteme uyum sağlayabileceklerini, ancak böyle bir sürecin nasıl işleyeceğinin henüz belirsiz olduğunu bildirdi.
Moskova Mart ayında Rusya'dan enerji satın alanların Euro ya da dolar türündeki ödemelerinin rubleye çevrilmesi için Gazprombank’ta hesap açmaları gerektiğini söyleyen bir karar yayınlamıştı.
Komisyon, AB’ye üye ülkelere gönderilen ve çevrimiçi yayınlanan kılavuzda, kararnamenin AB'nin yaptırımlarına uygun bir ödeme sürecini engellemeyebileceğini söyledi; ancak istisnalar konusunda izlenecek prosedürün henüz netlik kazanmadığı belirtildi.
Gazprombank’a yaptırım uygulayan ülkeler arasında yer alan İngiltere'nin Maliye Bakanlığı dün yayınladığı yeni bir izin belgesi ile Gazprombank'a 21 Nisan'dan önce imzalanan sözleşmeler kapsamında yapılacak ödemelerin, 31 Mayıs'a kadar devam edebileceğini bildirdi.
İngiltere, banka ile ilişkilerin azaltılması için 23 Nisan’ı son tarih olarak belirlemişti. Gazprombank, Rusya’ya yapılan petrol ve doğalgaz ödemelerinin ana kanalını oluşturuyor.
Rus doğalgazı AB’nin doğalgaz ithalatının yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Rusya’nın enerji devi Gazprom, Avrupalı müşterilerin talebi ile Ukrayna üzerinden Avrupa'ya doğalgaz tedarik etmeyi sürdürüyor.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov ise hafta başında ‘‘hasım ülkelerin’’ Mayıs ayında vadesi gelen doğalgaz ödemelerini ruble ile yapmak için hala zamanları olduğunu söylemişti.
‘‘Hızlı ve akıllı önlemler alınmalı’’
Öte yandan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışman Vekili Daleep Singh, CNN televizyonuna yaptığı açıklamada Avrupa’nın Rusya’nın petrol ve doğalgaz ihracatını bitirmeye ya da daha fazla kısıtlamaya kararlı olduğuna güveninin tam olduğunu söyledi.
Petrol ihracatı Kremlin'in ana döviz kaynağını oluşturuyor. Birçok AB üyesi Rusya'nın Ukrayna'daki savaşını finanse ettiği için petrol ödemelerinin sonlandırılması çağrısında bulunuyor.
Doğalgaz ise Rusya’nın bir diğer büyük gelir kaynağı, ancak satın alınmasının yasaklanması Rus gazına bağımlı AB içinde henüz kapsamlı şekilde ele alınmadı.
Singh, Rus enerji ürünlerinin Avrupa'ya gitmesini kısıtlama amaçlı önlemlerin, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in gelirini hedef alacak şekilde tasarlanması gerektiğini, böylece savaş mekanizmasının finanse edilmesinin önlenmesi gerektiğini söyledi.
Singh, bu önlemlerin Avrupa ve dünyanın geri kalanına maliyet getirmeyecek şekilde tasarlanması gerektiğini belirtti. Singh, ‘‘Bunu mümkün olan en hızlı şekilde ve akıllıca yapmaları önemli’’ diye konuştu.
