Türkiye’de Kürt siyasi hareketi temsilcisi konumundaki HDP ile ilgili kapatma davasında son dönemece girildi ve partiden esasa ilişkin savunması istendi. Bu arada iktidardaki Cumhur İttifakı’nın “Meclis’te olmamalı” dediği HDP’li Semra Güzel’in dokunulmazlığının kaldırılmasıyla ilgili, TBMM’de dosya incelemesi için üçü AKP’li üyeden oluşan komisyon kuruldu.
Anayasa Mahkemesi (AYM), HDP’nin kapatma davasına ilişkin yazılı taleplerini reddederek, yazılı savunması için 30 günlük süre tanıdı.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, 7 Haziran 2021'de HDP'nin kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesine dava açmış, AYM Genel Kurulu da 21 Haziran 2021'de iddianamenin kabulüne oybirliğiyle karar vermişti.
HDP, dava dosyasında siyasi yasak talep edilen 451 partili tarafından yapılan yazılı savunmalara ilişkin de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca görüş beyan edilmesi gerektiğini belirterek, AYM’den bu yönde karar alınmasını istemişti.
HDP, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 29 Kasım 2021’te esas hakkındaki görüşünü, henüz HDP’lilerce yazılı savunma metinleri dosyaya eklenmemiş iken vermesine itiraz etmişti. Ancak AYM, HDP’nin Başsavcılıkça yeniden mütalaa verilmesi talebini reddetti.
HDP, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı görevindeyken şimdiki kapatma davası dosyasındaki pek çok soruşturmaya imza atmış olması nedeniyle AYM üyesi İrfan Fidan hakkında da “reddi hakim” talebinde bulunmuştu. AYM, bu talebi de reddederek, Fidan’ın HDP’nin kapatılması ve partililere siyasi yasak kararlarıyla ilgili oy kullanabileceğine hükmetmiş oldu.
HDP savunmasıyla birlikte sözlü yargılama başlayacak
AYM, şimdi 30 günlük yazılı son savunma süre tanıdığı HDP’nin kapatılmasına ilişkin davada, Mart ayından itibaren sözlü yargılama sürecini yürütecek. AYM, belirleyeceği bir tarih veya tarihlerde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin’in sözlü açıklamasını ve HDP yetkililerinin sözlü savunmalarını dinleyecek. Bütün bu aşamalarda HDP’nin isteyebileceği ek süre meselesinde ise AYM karar verecek. Bu durum dava hızını ve karar tarihini değiştirecek.
Sözlü süreç sonunda davaya ilişkin bilgi, belgeler üzerinden AYM raportörü esas hakkında rapor hazırlayacak. Bu aşamada da Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ve davalı HDP, ek delil veya yazılı ek savunma verebilecek.
Rapor mahkemeye sunulduğunda ise, AYM Başkanı Zühtü Arslan’ın belirleyeceği günde karar verilmesi için görüşme yapılacak. Görüşme süreci ise tamamen AYM’nin 15 üyesine bağlı olarak şekillenecek ve sonuçta karar açıklanacak.
Anayasa'nın 69. Maddesine göre HDP’nin kapatılmasına veya dava konusu fiillerin ağırlığına göre devlet yardımından kısmen ya da tamamen yoksun bırakılmasına, AYM’nin toplantıya katılan üyelerinden üçte ikisi oyçokluğuyla, yani 15 üyenin 10'unun oyuyla karar verilebilecek.
Karar, siyasi partiye tebliğ edilecek ve Resmi Gazete'de yayımlanacak. Yasak kararı çıkarsa sonrasında Resmi Gazete'de gerekçeli yayımlanmasından başlayarak beş yıl süreyle haklarında karar verilmiş isimler, bir başka partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve denetimcisi olamayacak.
Güzel'in dokunulmazlık dosyası tartışma yarattı
HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel hakkında PKK’lı Volkan Bora’yla çekilmiş fotoğrafları nedeniyle “terör örgütü üyeliği” iddiasıyla hazırlanan dokunulmazlığının kaldırılması dosyası ise, bugün TBMM’de Anayasa ve Adalet komisyonları üyelerinden oluşan Karma Komisyon’da görüşüldü.
AKP Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ başkanlığında toplanan komisyon, Güzel hakkındaki tezkereleri ele aldı. Çalışmalarını iki ay içerisinde tamamlayacağı açıklanan komisyona TBMM’deki üye sayılarına oranla CHP ve HDP’den birer üye, AKP’den ise üç üye belirlendi. Hazırlık Komisyonu’na, AKP’den Kırıkkale Milletvekili Ramazan Can, İstanbul Milletvekili Abdullah Güler ile Mersin Milletvekili Zeynep Gül Yılmaz, CHP’den Antalya Milletvekili Rafet Zeybek ve HDP’den Batman Milletvekili Mehmet Ruştu Tiryaki üye seçildi.
HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş ise Güzel hakkında gizlilik kararı olan savcılık soruşturma dosyasındaki bazı fotoğrafları paylaştıkları gerekçesiyle AKP’li üyelerin Komisyon’dan çekilmesini istedi.
Beştaş, Karma Komisyon toplantısı sonrasında HDP’li milletvekilleriyle açıklama yaparak, toplantıyı basına kapattığı ve üye olmayan vekilleri de dışarı çıkarmak istediği için AKP’li Başkan Bekir Bozdağ’a tepki gösterdi. Beştaş, “Bu bir kumpastır. HDP’ye yönelik saldırıların sadece bir halkasıdır. Her sözleri teyit etmektedir. Bu bir seçim çalışmasıdır da. ‘Haydi muhalefet ses çıkarın’ gibi garip garip açıklamalar yapılıyor. Partimizi de hedef gösteren seçim stratejisidir. Bir partiyi bu kadar fütursuzca hedef göstermenin izahı yoktur” dedi.
Beştaş, Anayasa Komisyonu Başkanvekili Ali Özkaya’nın Twitter mesajında paylaştığı fotoğrafların basında yer almadığına dikkat çekerek, “Bunlar, soruşturma dosyasından çekilmiş. Ali Özkaya’nın elinde bu dosya. Ali Özkaya ya da onunla birlikte kaç kişi bilmiyoruz, ‘gizli’ diye söyledikleri dosyayı kendileri servis etmiş. Biz Ali Özkaya’nın bu komisyonda görev yapamayacağını söylüyoruz. Tarafsız değil, objektif olamaz, suç işlemiştir. ‘Vatan millet için suç işlerim’ dedi. Ali Özkaya’nın el çektirilmesini istiyoruz. Zeynep Gülyılmaz, kendisi de Anayasa Komisyonu üyesi, bu propagandaya karışmış. Metin Çelik, Anayasa Komisyonu üyesi. Bolca ‘tweet’leri var elimde. Ahmet Özdemir yine linçe eşlik etmiş, Anayasa Komisyonu üyesi. Emine Zeybek. İsmini saydığım ve tespit ettiğimiz komisyon üyelerinin istifası ya da el çektirilmesini istiyoruz. Bu komisyon bu koşullarda asla adil ve objektif karar veremez” diye konuştu.
HDP’li Güzel, PKK’lı Bora’yla fotoğraflarıyla ilgili “Çözüm sürecinde çekildi” şeklinde açıklama yapmıştı.
“Dokunulmazlıkları kaldırmak Kürtlere ve muhalefete yöneliktir”
HDP Grup Başkanvekili ve hukukçu Beştaş, “Bugüne kadar dokunulmazlıkların kaldırılmasının hep partimizin milletvekillerine, Kürtler’e ve muhalefete yönelik olduğunu da gayet iyi biliyoruz. Ancak bu konudaki pratiğin içinde olan insanlar olarak ilk kez böyle bir tabloyla karşı karşıya olduğumuzu ifade etmek istiyoruz. AKP ve medyası 10 günü aşkın bir süredir milletvekilimiz ve partimiz hakkında bir linç kampanyası yürütüyor. Ama dosyadaki bütün yazışmalar sözde gizliymiş, öyle diyorlar. Hepsini kendileri yayınladı. Kendi kanallarında servis edildi. Kendi milletvekilleri konuştu. Şimdi komisyon toplantısını basına kapattılar, ‘hadi milletvekillerine de kapatalım’ diyorlar. Neden çekiniyorlar acaba? Attıkları yalanların, yaptıkları linçin ortaya çıkmasından çekiniyorlar bizce. Bunun başka bir izahı olamaz. Karma Komisyon’un anlamı şudur; yargılamanın yolu açılsın mı açılmasın mı? Tırnak içinde bir soruşturma faaliyetidir. Dosyaya ve delillere bakılır ve objektif bir değerlendirme yapılması gerekir. Bugün gördük ki komisyon üyeleri zaten kararını vermiş” ifadelerini kullandı.
CHP ve İyi Parti’ye “kumpas” mesajı”
Beştaş, “AKP, demokratik bir sistemle sandıktan çıkmayacağını bildiği için bu tür kumpas ve linç kampanyalarıyla partimizi hedef göstermeye ve muhalefete yüklenmeyi bir seçim stratejisi olarak önüne koymuştur. Bir partiyi, bir milletvekilini bu kadar fütursuzca hedef göstermenin bir izahı yoktur, olamaz. Bu kumpasın farkındayız. Bu kumpası bütün Türkiye’ye ilan ediyoruz. Ortada bir kumpas var. Bu kumpas, bir seçim kampanyasının ayaklarından bir tanesidir. Bunları gördük, mesajı aldık. Ancak HDP’ye demokratik siyaset yolunda kesinlikle geri adım attıramayacaklar, demokratik mücadeleden geri adım attıramayacaklar. Biz Türkiye haklarının umudu olmaya devam edeceğiz” açıklamasında bulundu.
HDP Parti Sözcüsü Ebru Günay da “Kendilerine muhalefet diyen bazıları, tek doğru olan çözüm sürecini mahkum ederek, diyalog girişimlerine karşı çıkarak, iktidarın vekilimiz üzerinden yaptığı siyasi operasyona çanak tutmaktadır. Bu yaptığınız muhalefet değil, iktidarın oyunlarına çanak tutmaktır. Bir kez daha bu konuda uyarılarımızı yapmak istiyoruz” dedi.
HDP cephesinden yapılan bu açıklamalara karşın CHP ve İyi Parti, Semra Güzel’in dokunulmazlığının düşürülmesi yönünde TBMM’de oy kullanacaklarını açıklamıştı.
