Maltalı muhafazakar kadın milletvekili Roberta Metsola, Avrupa Parlamentosu'nun yeni başkanı oldu. AP'nin sağ muhafazakar grubu Avrupa Halk Partisi'nin (EPP) adayı, AP Başkan Yardımcısı Metsola, daha ilk turda parlamentonun geniş desteğini alarak bu göreve seçilen 3'üncü kadın oldu.
Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu'nda yapılan oturumda, 3 kadın aday Parlamento başkanlığı için yarıştı. AP'nin en büyük grubu Avrupa Halk Partisi'nin (EPP) adayı Maltalı muhafazakar kadın aday Roberta Metsola'nın karşısına, Yeşiller'in adayı Alice Kuhnke ve radikal solun adayı Sira Rego çıktı.
Geçtiğimiz hafta yaşamını yitiren İtalyan politikacı David Sassoli'nin yerini almak için yarışan 3 kadın arasından, kürtaj karşıtı görüşleriyle AP içinde eleştirilen 43 yaşındaki Roberta Metsola, ilk turda açık ara farkla seçimi kazandı. Genel Kurul'da yapılan oylamada, Maltalı kadın politikacı, 458 oy alarak ilk turda Başkan seçilmeyi başardı. Rakipleri Alice Kuhnke 101, Sira Rego’ysa 57 oyda kaldı.
Sassoli'nin ölümünden bu yana başkan vekilliğini yürütürken doğum gününde, 43 yaşına bastığı gün Başkan seçilen Metsola, Twitter hesabından "Avrupa Parlamentosu'nun bir kadın tarafından yönetilmesinin zamanı geldi" mesajını paylaştı.
Metsola'dan önce iki Fransız kadın politikacı Simone Veil (1979-1982) ve Nicole Fontaine (1999-2002) bu görevi yürütmüştü. Tıpkı diğer iki kadın başkan gibi hukuk eğitimi alan Metsola, Bruges Avrupa Koleji ve Hukuk fakültesi mezunu. İlk kez 2004 seçimlerinde yarışa katıldı, ancak 2013 seçimlerinde milletvekili olmayı başardı. Hukuk kariyerini, "Avrupa hukuku, sivil özgürlükler ve yolsuzluklar" konularına adayan Metsola, basamakları hızla tırmandı.
Metsola, kürşat karşıtlığına rağmen kazandı
Kürşat karşıtı Metsola’nın, 40 yıl önce AP'ye seçilen ilk kadın başkan ve Avrupa'da kürtajın serbest hale gelmesi mücadelesine büyük katkı sunan Fransızlar'ın ünlü siyasetçisi Simone Veil'den sonra bu göreve seçilmesi "geri adım" eleştirilerini gündeme getirdi. AB Dönem Başkanı Fransa'nın AB Bakanı Clement Beaune, France Info Radyosu'na "Size çok içtenlikle söylüyorum, seçilmesi sembolik olarak beni rahatsız ediyor" diyerek bu eleştirilere destek verdi. Ancak Genel Kurul'da yapılan görüşmelerde, AP milletvekilleri, Metsola'nın kadın ve azınlık haklarına olan bağlılığı nedeniyle takdir edildiğini dile getirdi. Milletvekilleri, Parlamento sivil özgürlükler komitesinin (LIBE) bir üyesi olarak, Metsola'nın özellikle siyasi grubu olan Avrupa Halk Partisi'ni (EPP) "eşcinsellere yönelik ayrımcılığa karşı mücadele konusunda kararlı tutum almaya zorladığını" hatırlattı.
Perde arkasındaki pazarlıklar
Avrupa Parlamentosu'nun üç büyük grubu EPP ve sosyal demokratlar, geleneksel olarak 5 yıllık Meclis Başkanlığı'nı paylaşıyor. Geçtiğimiz dönem başkan seçilen solun adayı David Sassoli, görevi sona ermeden hemen önce, İtalya'da 11 Ocak'ta yaşamını yitirdi. Metsola'nın "kürtaj" konusundaki görüşlerine rağmen, Avrupa Halk Partisi'nin (EPP) muhafazakarları, Sosyal demokratlar (S&D) ve Liberaller (Renew) arasında, sonuncusu 17 Ocak Pazartesi günü öğleden sonra gerçekleşen toplantıda, üç siyasi grup Roberta Metsola üzerinde anlaştı.
Peki liberaller ve sosyal demokrat parlamenterler neden kürtaj karşıtı bir adayı seçti? Öncelikle Metsola, kampanyası boyunca, "kürtaj karşıtı olmasına rağmen", bu konu dahil, her konuda kişisel kanaatlerinin ötesinde davranarak AP'nin görüşünü ön plana koyacağına dair güvence verdi.
Başkanlık seçimi için uzun süredir pazarlıkları sürdüren üç gruptan, Sosyal demokratlar, Almanya seçimlerindeki başarılarının Avrupa Parlamentosu'nda da dikkate alınmasını istiyordu. Çoğunluğu Fransız Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'a ve onun çizgisine yakın milletvekillerinden oluşan liberal Renew grubu da, parlamento kurumlarındaki mevcut pozisyonlarını korumak ve Fransa'nın dönem başkanlığı sırasında 30 Haziran'a kadar özellikle sosyal konularda gündeme gelecek reformların desteklenmesi için kulis yaptı.
Yarın AP Genel Kurulu'na hitap edecek olan Macron, önümüzdeki haftalarda, "Avrupa asgari ücreti" ile ilgili bir taslağı parlamentoda tartışmaya açmak ve kabul edilmesini sağlamak istiyor. Bunun için EPP Grubu'nun ve AP Başkanı'nın desteğine ihtiyacı var.
Üç grup arasındaki pazarlıklar çerçevesinde, EPP ve Renew grubu 3 başkan yardımcılığı, S&D ise 5 yardımcılık alacak. Sosyal demokratlar eski parlamento başkanı Antonio Tajani tarafından yürütülen Komisyon Başkanları Komitesi ile Covid 19 için kurulacak yeni bir özel komisyonun başkanlığını da yürütecek.
Ancak henüz 12 yıldır, Alman sosyal demokrat Klaus Welle tarafından yürütülen AP Genel Sekreterliği için bir uzlaşma sağlanamadı. Le Monde gazetesi Cumhurbaşkanı Macron ile Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un 10 Aralık'taki Paris buluşmasında bu konuyu konuştuklarını ancak henüz netleştirmediklerini yazdı.
