ABD Başkanı Joe Biden ve Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin Perşembe günü telefonda görüşecek. İki liderin gündemi Rusya’nın Ukrayna sınırındaki askeri yığınağı olacak.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Emily Horne, Biden ve Putin’in Rusya ile önümüzdeki günlerde diplomatik diyalog dahil olmak üzere bir dizi konuyu görüşeceklerini belirtti.
Başkan Biden’ın Avrupa liderleriyle Ukrayna sınırındaki durumu görüştüğünü belirten Horne, Biden yönetimi yetkililerinin NATO, Avrupa Birliği ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ile irtibatta olduğunu söyledi. Horne, yetkililerin Ukrayna’nın yanısıra NATO’nun doğu bloku ülkeleriyle hem ikili hem de Bükreş 9 (B9) grubu kapsamında görüşmeler yaptıklarını belirtti.
Batı ülkeleri son iki aydır Rusya’nın Ukrayna sınırına on binlerce asker yığmasından kaygılı. 2014 yılında Kırım’ı ilhak eden ve Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçı güçlere destek veren Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye hazırlandığı konusunda endişe hakim.
Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Emily Horne, “Biden yönetimi Avrupalı müttefik ve ortaklarımızla kapsamlı diplomasi yürütmeye, Rusya’nın Ukrayna sınırındaki askeri yığınağına ortak bir yaklaşım geliştirmek üzere temas ve eşgüdüm içinde olmaya devam etmektedir” dedi.
Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov Reuters’a yaptığı açıklamada iki liderin görüşmesinin Perşembe akşamı için planlandığını belirtti.
Blinken Zelenski ile görüştü
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da Çarşamba günü Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile telefonda görüştü.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ned Price, Blinken’ın “ABD’nin Rusya’nın Ukrayna’nın sınırlarındaki askeri yığınağı karşısında Ukrayna’nın bağımsızlığı, egemenliği, toprak bütünlüğüne sarsılmaz desteğini yinelediğini” söyledi.
Ned Price, iki liderin Ukrayna’nın doğusundaki çatışmanın barışçı şekilde çözülmesi için çabaları ve Rusya ile diplomatik diyaloğu görüştüğünü belirtti.
Rusya lideri Putin batı ülkelerinin NATO’nun Ukrayna’yı kapsayacak şekilde genişlemeyeceği konusu dahil olmak üzere talep ettiği güvenlik garantilerinin karşılanmaması halinde bir dizi seçeneği değerlendireceğini söylemişti.
Bu ay başında Moskova, Ukrayna ve diğer eski Sovyet ülkelerinin NATO’ya üye olmamasını; Orta ve Doğu Avrupa’da askeri unsurlarında geri adım atmasını talep eden taslak güvenlik belgelerini göndermişti.
ABD ve müttefikleriyse NATO’nun üyeliğin şartlarını yerine getiren her ülkeye açık olduğu ilkesini vurgulayarak Rusya’ya Ukrayna konusunda Putin’in talep ettiği şekilde güvence vermeyi reddetti.
Görüşme talebi Putin’den geldi
Perşembe günü yapılacak Biden-Putin görüşmesinde talebin Rusya’dan geldiği belirtiliyor.
Yeni yılın ikinci haftasında Washington ve Moskova ile NATO-Rusya arasında görüşmelerin yapılması planlanıyor. 10 Ocak’ta ABD ve Rus heyetleri güvenlik konularını görüşmek üzere Cenevre’de bir araya gelecek.
Başkan Biden Salı günü, Rusya lideri Putin’le görüşüp görüşmeyeceğinin sorulması üzerine “Göreceğiz” yanıtını verdi.
12 Ocak’ta da Rusya ve NATO’nun görüşme yapması bekleniyor. 13 Ocak’ta da Washington, Moskova ve Avrupa ülkelerini içeren daha geniş kapsamlı görüşmelerin yapılması planlanıyor.
“Rusya ile ilkeli diplomasi”
Görüşmeye ilişkin gazetecilere bilgi veren üst düzey bir yetkili, Başkan Biden’ın görüşmede ABD’nin müttefikleriyle birlikte ortak tavır içinde olduğunu vurgulamasının beklendiğini; ancak Rusya ile ilkeli bir diplomasi konusunda istekli olduğunu göstereceğini söyledi.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Biden yönetiminin Moskova’nın NATO’ya ilişkin endişelerini görüşmeye hazır olduğunu belirtmiş ancak Washington’un Avrupalı müttefiklerini etkileyen konularda bu ülkeler olmadan bir karar alınmayacağı ilkesine de bağlı olduklarını söylemişti.
İki liderin Perşembe günkü telefon görüşmesinde İran’ın 2015’te imzalanan nükleer anlaşmaya dönmeye ikna çabalarını ele alması da bekleniyor.
Ukrayna ve başka konularda yaşanan görüş ayrılıklarına rağmen Beyaz Saray yetkilileri İran konusunu ABD ve Rusya’nın birlikte çalışabileceği alanlardan biri olarak görüyor.
