Almanya’da Angela Merkel sonrası dönemi belirleyecek Federal Parlamento seçimlerine yaklaşık dört hafta kala, Merkel’den boşalacak koltuk için yarışan üç aday, ilk kez televizyonda canlı yayında biraraya geldi.
Özel bir televizyon kanalında düzenlenen programda, Hristiyan Birlik Partileri CDU/CSU adayı Armin Laschet, sosyal demokrat SPD’nin adayı Olaf Scholz ve Yeşiller’in adayı Annalena Baerbock, aralarında Türk asıllı Pınar Altaylı’nın da bulunduğu üç gazetecinin sorularını yanıtladı.
İki saat süren yayın sonrasında yapılan ankatlerde Olaf Scholz, tartışmayı seçmen nezdinde kazanan taraf olarak görüldü. Anketlere katılanların yüzde 36’sı tartışmayı Scholz’un, yüzde 30’u Baerbock’un, yüzde 25’i ise Armin Laschet’in kazandığına inandığını açıkladı. Scholz, yayın öncesi yapılan anketlere göre, partisi SPD’yle son haftalarda Birlik Partileri’nin önüne geçerek, ilk parti konumuna gelmişti.
Afganistan’da Taleban’ın idareyi ele geçirmesi sonrasındaki sürecin yanısıra Corona’ya karşı önlemler, iklim politikaları ve ekonomik durum en çok konuşulan ve adayların kozlarını paylaştıkları konular oldu. Afganistan’da yaşanan kaotik durum ve Alman ordusunun ülkede bulunan Almanlar'ı ve ordu için çalışan Afgan vatandaşlarını ülkeden çıkarmasında yaşanan sorunlar konusunda, Laschet ve Baerbock, SPD’li Dışişleri Bakanı Heiko Maas’ı suçladı.
Laschet, Maas’ın Afganistan konusunda yaptığı analizlerin yanlış olduğunu ve yaşananlardan sorumlu olduğunu iddia ederken, haftalardır anketlerde düşüşte olan Yeşiller'in adayı Baerbock’sa SPD adayı Scholz’un, Afganistan konusunda yapılan hatalar nedeniyle tavır ortaya koyamadığını öne sürerek ''Bir başbakan adayı için çok korkak davranıyorsunuz'' dedi.
Afganistan, programın sonunda bir kez daha gündemi belirledi. Bu kez SPD’li Scholz ve Baerbock, olası koalisyon ortakları konusunda gelen bir soruyu yanıtlarken, NATO’yu reddeden ve Afganistan’daki operasyonlara da karşı çıkan Sol Parti’yle koalisyon yapmayacaklarını açıkladı. Geçtiğimiz günlerde Alman basınında seçim anketlerinden yola çıkılarak yapılan yorumlarda, SPD ve Yeşiller’in sosyalist Sol Parti’yle biraraya gelebilecekleri iddiaları dikkat çekmişti.
Tartışmada gündeme gelen bir diğer konu, Alman ordusu için çalışan Afgan kökenlilerin durumu oldu. Scholz ve Laschet, Taleban’ın denetimi ele geçirmesi öncesinden başlamak üzere binlerce görevlinin ve ailelerin Almanya’ya getirdiğini öne sürdü. Baerbock ise bunun doğru olmadığını savundu. Tartışmayı yöneten gazetecilerden biri, Alman ordusunun şimdiye dek 4 bin 500 kişiyi ülkeden çıkardığını, bunlardan sadece 101’inin yerel Afgan görevli olduğunu açıklayarak Birlik Partileri ve SPD adaylarının söylemlerinin doğru olmadığını vurguladı.
Üç adayın üzerinde en uzun tartıştıkları konulardan biri vaka sayılarının yeniden hızlı bir şekilde arttığı Corona’ya karşı verilen mücadelenin nasıl sürdürülebileceği oldu. Laschet, başbakan olması durumunda Almanya’nın yeniden kapanmaması için elinden geleni yapacağını belirtirken Baerbock, aşılamanın önemine dikkat çekti ve kapanmanın aşılamada ulaşılacak orana bağlı olduğunu duyurdu.
SPD adayı da yeni bir kapanma olacağına inanmadığını açıkladı. Her üç aday da kapalı mekanlarda maske takma zorunluluğunun en azından 2022 ilkbaharına kadar süreceğine inandıklarını belirti.
İklim konusundaysa Yeşiller’den Baerbock’un ''Dünyanın bir iklim felekatine gittiğini kavramayan bir siyaset anlayışıyla aynı masada biraraya gelemeyiz'' şeklindeki sözü, bundan kısa bir süre önce iklim tartışmalarını küçümseyen bir açıklama yapan Laschet’e yönelik bir eleştiri olarak algılandı.
Baerbock, 2030’dan itibaren her çatıya güneş panelleri yerleştirme ve içten yanmalı motorlu araçların satışını yasaklama sözü verirken, Scholz’un, partisi SPD’nin bu konuda Yeşiller’in taleplerini paylaştığını söylemesi dikkat çekti. Almanya’da giderek yükselen fakirlik konusundaysa SPD’li aday, zenginlerden alınan verginin yüzde 3 oranında arttırılmasını önerirken, Laschet, Corona yüzünden işletmelerin krizden yeni çıktığını öne sürerek bu öneriye karşı tavır aldı. Baerbock ise ''Almanya gibi zengin bir ülkede, annelerin çocuklarına sırt çantası alamaması utanç verici'' dedi ve o da zenginlerden alınan vergilerin yükseltilmesi gerektiğini ifade etti.
Televizyondaki program öncesinde Almanya çapında yapılan son ankete göre, sosyal demokratlar oylarını iki puan arttırarak yüzde 24’e yükseldi. Birlik Partileri yüzde 21’e geriledi, Yeşiller Partisi ise bir hafta önceki gibi yüzde 17’de kaldı. Anketlere göre 26 Eylül’deki seçimlerde, liberal FDP yüzde 13, aşırı sağcı parti AfD yüzde 11 ve Sol Parti ise yüzde 6 oy alabilecek.
