Başkan Joe Biden, ABD’nin stoklarındaki kullanılmayan Corona virüsü aşılarının yüzde 75’ini BM destekli küresel aşı paylaşım programı COVAX’e bağışlayacağını açıkladı.
Beyaz Saray, ilk 25 milyon dozun dünya genelinde nasıl ve nerelerle paylaşılacağı konusunda ayrıntılar açıkladı. Washington, Haziran ayı sonuna kadar 80 milyon doz aşı paylaşımı yapmayı planladığını bildirmişti. Biden yönetimi, yüzde 25’lik oranın ise acil durumlar için ve ABD’nin müttefikler ve ortaklarıyla doğrudan paylaşımı için rezervlerde bekletileceğini duyurdu.
Biden yayınladığı yazılı açıklamada, “Bu pandemi dünyanın herhangi bir yerinde şiddetini sürdürdüğü müddetçe, Amerikan halkı da kırılgan bir konumda olmaya devam edecek. ABD, aşılama konusunda içeride ortaya koyduğumuz aciliyeti uluslararası çabalara da yansıtmaya kararlı” ifadesini kullandı.
Beyaz Saray, 25 milyon dozluk ilk dilimden 19 milyonunun COVAX’a gideceğini, bu rakamdan da tahmini olarak 6 milyonun Güney ve Orta Amerika, 7 milyonun Asya ve 5 milyonun da Afrika için ayrıldığı bilgisini verdi. ABD’nin bu katkısı, COVAX’in istenen hızda ilerlemeyen çabalarına önemli bir güç katacağı ifade ediliyor. Bugün kadar COVAX programı altında, ihtiyaç duyan ülkelerle sadece 76 milyon doz aşı paylaşılabildi.
Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, ABD’nin COVAX üzerinden dağıtılacak dozların nerelere gönderileceği konusunda söz sahibi olacağını söyledi. Sullivan, “Tavizler koparmaya çalışmıyoruz, şantaj yapmıyoruz, aşı dozları tedarik eden diğer ülkeler gibi koşullar öne sürmüyoruz, bunların hiçbirini yapmıyoruz. Bu dozlar ücretsiz veriliyor ve tek amaç kamu sağlığının geliştirilmesi ve pandeminin sona ermesine yardım etmek” diye konuştu.
Geri kalan 6 milyon dozun da Beyaz Saray tarafından ABD’nin müttefikleri ve ortaklarına yönlendirileceği belirtildi. Bu grupta Meksika, Kanada, Güney Kore, Batı Şeria ve Gazze, Hindistan, Ukrayna, Kosova, Haiti, Gürcistan, Mısır, Ürdün, Irak ve Yemen ile ön cephelerde görev yapan BM çalışanlarının bulunduğu bilgisi verildi.
ABD’nin uzun süredir beklenen aşı dağıtım programı, ülkede aşıya olan talebin ciddi oranda düştüğü bir zamanda geldi. ABD’de yetişkin nüfusun yüzde 63’ten fazlası en az bir doz aşı olurken, küresel ölçekte bakıldığındaysa tedarik konusunda yaşanan eşitsizliğin boyutu giderek artıyor.
Çok sayıda ülke ABD’den aşı dozu talebinde bulundu ancak bugüne kadar sadece Meksika ve Kanada toplamda 4,5 milyon doz aşı alabildi.
ABD ayrıca Güney Kore’de Amerikan askeri personeliyle birlikte görev yapan 500 bin askerin aşılanması için bu ülkeye yeterli miktarda doz göndermeyi planladığı açıkladı. Beyaz Saray COVID-19 koordinatörü Jeff Zients, Perşembe günü 1 milyon doz Johnson & Johnson aşısının Güney Kore’ye gönderileceğini belirtti.
Biden diğer ülkelere, ABD’de üretilen 60 milyon doz AstraZeneca aşısı sağlama sözü de vermişti. Ancak bu aşı henüz ABD’de kullanım onayı almadı. ABD’de üretilen dozların, Gıda ve İlaç Dairesi’ndeki güvenlik incelemelerinin tamamlanmasının hemen ardından gönderilmeye hazır hale geleceği belirtiliyor.
Beyaz Saray, 25 milyon dozluk ilk dilimin Pfizer, Moderna ve Johnson & Johnson stoklarından sağlanacağını kaydetti.
ABD, ilaç üreticileriyle imzaladığı satış anlaşmalarının parçası olarak, yerel üreticilerin ilk üretimlerinin kontroluna sahip. Pfizer ve Moderna ABD’de üretilen aşıları denizaşırı müşterilere ihraç etmeye yeni başlarken, ABD’nin hem onay almış hem de henüz geliştirme aşamasında olan yüz milyonlarca doz daha aşı siparişi bulunuyor.
Beyaz Saray ayrıca, AstraZeneca’nın yanısıra ABD’de henüz onaylanmayan Sanofi ve Novavax tarafından üretilen aşıların da paylaşımı konusundaki kısıtlamaları kaldırdığını, şirketlere dozlarını nerelerle paylaşacaklarının kararını vermelerine izin verileceğini açıkladı.
