Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Corona virüsüne karşı Çin’in iki temel aşısıyla Moderna aşısına acil kullanım izni verilmesi için yapılan incelemelerin sonucunu gelecek haftanın sonuna kadar açıklayacak.
WHO Genel Başkan Yardımcısı Mariangela Simao, kurumun bağımsız aşı kurulunun Moderna ile Çin yapımı Sinopharm aşılarının değerlendirmesini Cuma günü, Çin’in Sinovac aşısının değerlendirmesini ise gelecek hafta yapacağını bildirdi.
WHO’nun acil durum izni ülkelerin kendi sağlık kurumlarına aşıların güvenli ve etkili olduğunun garantisini veriyor, ayrıca bu aşıların yoksul ülkelere aşı dağıtılması için oluşturulan uluslararası program COVAX tarafından satın alınmasına ve dağıtılmasına da izin veriyor.
Simao, tedarikte yaşanan sorunlar nedeniyle yeni aşıların erişime açılmasının önemini vurguladı. COVAX, Hindistan’da vakaların artması nedeniyle bu ülkeden aşı alımını durdurmuştu.
Çin’in iki aşısının onaylanması halinde WHO ilk kez Batı ülkelerinin geliştirdiği aşılar dışında bir ülkede geliştirilen aşıya onay vermis olacak.
Çin şimdiden hem ülke içinde milyonlarca doz aşı uyguladı hem de Türkiye, Latin Amerika, Asya ve Afrika ülkelerine çok sayıda doz aşı gönderdi.
WHO şu ana kadar üç aşıyı acil durum kullanım listesine ekledi. Bunlar Pfizer, AstraZeneca ve Johnson&Johnson aşıları.
Dünyanın Corona virüsü salgınıyla mücadelesi ve aşı tedariği sürecindeki arayışı tüm hızıyla devam ediyor.
Türkiye’de yeni aşı
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Rusya’da geliştirilen Corona virüsü aşısı Sputnik V’in acil kullanımına onay verdi.
Açıklama Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından yapıldı.
Koca Twitter üzerinden paylaştığı mesajında, “Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumumuz yaptığı inceleme ve değerlendirmeler sonunda Sputnik V aşısının acil kullanımına onay vermiştir. İki ülke için hayırlı olmasını dilerim. Böylece üçüncü aşı olarak Sputnik V aşısı da ülkemizde kullanıma girecek” dedi.
Koca daha önceki bir açıklamasında da Türkiye’nin 50 milyon doz Sputnik V aşısı için anlaşma imzaladığını belirtmişti.
Bugün de Antalya'da katıldığı bir toplantının ardından açıklamalarda bulunan Koca, Sputnik V aşılarının ilk sevkiyatının bu ay yapılmasının beklendiğini söyledi.
Koca, BioNTech aşısından ise 1 milyon dozun Mayıs ayında Türkiye'ye gelmesini beklediklerini açıkladı.
BioNTech için Haziran ayında 30 milyon dozluk anlaşmalarının olduğunu da hatırlatan Koca, şu anda BioNTech ve Sinovac aşılarından hazırda toplam 6 milyon doz aşılarının bulunduğu bilgisini verdi.
Öte yandan Türkiye’de son 24 saatte 394 kişinin Corona virüsü nedeniyle hayatını kaybettiği açıklandı. Bu, şu ana kadar görülen en yüksek günlük ölü sayısı olarak kayıtlara geçti. Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan rakamlara göre bir günde görülen yeni vaka sayısı ise 31 bin 891 oldu.
Reuters haber ajansına göre Türkiye günlük vaka sayılarının yedi günlük ortalaması alındığında dünyada dördüncü sırada yer alıyor. Mart ayında önlemlerin hafifletilmesinin ardından vaka ve ölü sayısında yeniden hızlı bir artış görülmesiyle Türkiye yeniden önlemleri sıkılaştırma kararı almıştı. Bu çerçevede 27 Nisan ve 17 Mayıs tarihleri arasında ülkede ‘‘tam kapanma’’ uygulamasına başlandı.
ABD’de sevindirici gelişmeler
ABD’de bir zamanlar salgından en çok etkilenen yerlerden olan New York, şimdilerde normalleşmeye en yakın eyaletlerin başında geliyor. New York Valisi Andrew Cuomo Cuma günü yaptığı açıklamada restoranların 7 Mayıs’tan itibaren kapalı mekanda müşteri ağırlama kapasitesini yüzde 75 arttırabileceğini bildirdi.
Cuomo ayrıca aynı tarihten itibaren kuaför ve berber gibi kişisel hizmetlerin de yüzde 75 kapasiteyle çalışmaya başlayabileceğini kaydetti.Spor salonlarının ise 15 Mayıs’tan itibaren kapasitelerini yüzde 50’ye kadar arttırmaları planlanıyor.
Cuomo ve New York Belediye Başkanı Bill de Blasio Perşembe günü yaptıkları açıklamalarda Corona virüsü kısıtlamalarının gelecek aylarda kalkmasını umduklarını bildirmişti.
New York Belediye Başkanı Bill de Blasio, New York kentinde geçtiğimiz yıldan beri uygulanan kısıtlamaların 1 Temmuz'dan itibaren tamamen kaldırılacağını ve kentin yüzde yüz kapasiteyle yeniden hayata döneceğini bildirmişti. Başkan de Blasio, New York’ta tüm kısıtlanmaların sonlandırılacağını belirterek, “Tünelin ucundaki ışık artık göründü. Elimizdeki tüm veriler kentin 1 Temmuz tarihinden itibaren yeniden tam kapasiteyle hayata döneceğine işaret ediyor” demişti.
Avrupa’da yeni aşı arayışı
Avrupa Birliği de aşı kaynaklarını çeşitlendirmek için arayışını sürdürüyor. Son olarak Avrupa Komisyonu’ndan bir yetkili geçen hafta Fransız aşı üreticisi Valneva’nın, anlaşmaya varmak için gerekli şartları karşılamadığını açıklamıştı. Ancak Reuters haber ajansına konuşan kaynaklara göre Fransa ve Almanya gibi bazı AB ülkeleri hala Brüksel’in Valneva firmasıyla kaynakları çeşitlendirmek için bir anlaşmaya varmasını istiyor. Avrupa ülkeleri iki yıl boyunca yetecek aşı dozunu stoklamaya çalışıyor.
AB, Ocak ayında Valneva ile 60 milyon doz için görüşmelere başlamıştı.
Avrupa Birliği şu ana kadar Pfizer/BioNTech, Moderna, AstraZeneca, Johnson&Johnson, CureVac ve Sanofi/GlaxoSmithKline/GSK şirketlerinden aşı satın aldı.
AB Pfizer ve BioNTech ile üçüncü bir aşı sözleşmesi için çalışıyor. Bunun hayata geçmesi halinde firmayla dünyanın en büyük aşı tedariği anlaşmasına varılmış olacak.
Valneva, Corona virüsü aşısının geç dönem insanlı deneylerine geçen hafta başlamış ve İngiltere’yle 2025’e kadar 190 milyon dozluk aşı anlaşmasına imza atmıştı.
Şirketin aşısının İskoçya’da üretilmesi ve gelecek yılki üretim kapasitesinin 200 milyon doz olması bekleniyor.
Aşının tek noktada üretilecek olması aşıların kendi topraklarında üretilmesini isteyen AB için kaygı verici olarak değerlendiriliyor. Bunun nedeni şirketin aşı tedariğinde İngiltere’ye öncelik verme ihtimali.
Reuters’a konuşan kaynaklara göre Almanya, Valneva’nın aşı dağıtımında İngiltere’ya ayrıcalık tanımayacağına dair söz vermesini istiyor.
Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron 15 Haziran’dan itibaren ülkede 18 yaş ve üzerindeki herkesin Corona virüsü aşısı olabileceğini açıkladı. Ülke üçüncü kez girdiği kapanma döneminden çıkmaya hazırlanıyor.
İngiltere’de ise resmi bit istatistiğe göre 34 milyon 200 binden fazla kişi ilk doz Corona virüsü aşılarını oldu. Ülkede yeni vaka sayısıysa 2 bin 381 olarak açıklandı.
Öte yandan İngiltere’de Cuma günü yayınlanan bir çalışma Pfizer’in Corona aşısının tek dozunun yeni baskın varyantlar karşısında koruma sağlamayabileceğini ortaya koydu.
Imperial College tarafından yürütülen çalışmada ilk doz Pfizer aşısını olan sağlık çalışanlarının bağışıklık yanıtı değerlendirildi. Bunlar arasında yalnızca daha önce enfeksiyonu hafif ya da asemptomatik olarak geçirmiş olanların tek doz aşı ile yeni varynatlara karşı bağışıklık sağladıkları gözlemlendi.
Ancak daha önce hastalığa yakalanmamış kişilerde ilk dozun ardından yeni varyantlara karşı bağışıklık oluşma oranının az olduğu ve bu kişilerin yeni varyantlara karşı risk altında olacakları gözlendi.
Hindistan’a ABD’den yardım
Hindistan’da birçok eyalette Corona virüsü aşısı tükendi. Ülkede Corona virüsünün ikinci dalgası hastanelerin ve morgların dolmasına neden oldu. Ülkede Corona virüsüne karşı kullanılan ilaçlar ve oksijen oranı da tükenmek üzere.
Hindistan’da dokuz gündür arka arkaya günde 300 binden fazla yeni vaka görülüyor. Cuma günü günde 386 bin 452 vakayla yine dünya genelinde günlük vaka sayısının en yüksek olduğu ülke oldu.
Ülkede Corona virüsünden ölenlerin sayısı 200 bini geçti. Toplam vaka sayısı da Şubat’tan bu yana 8 milyon artarak 19 milyona yaklaştı. Virüsün yeni varyantlarıyla siyasi etkinlikler ve dini festivallerin salgının ikinci dalgasının tetiklenmesinde etkili olduğu sanılıyor.
Sağlık uzmanları gerçek rakamın 10 katı daha fazla olabileceği uyarısında bulunuyor. Hastalar hastanelerin önünde oda bulmak için yalvarmak zorunda kalırken nadir bulunan oksijen tanklarının fiyatları da aşırı yükseldi.
Dünyanın en büyük aşı üreticisi Hindistan ülke içinde vatandaşlarını aşılamak için yeterli aşıya sahip değil.
Ülkede yaşayan 1 milyar 400 milyon kişinin yalnızca yüzde dokuzu bir doz aşı olabildi.
Hindistan aşı üretim kapasitesini ayda 80 milyon dozun üzerine çıkartmakta zorlanıyor. Nedeni hammadde eksiği ve AstraZeneca aşısını üreten Serum Enstitüsü’nde çıkan yangın.
Başbakan Narendra Modi Cuma günü kabine toplantısında ülkenin ‘‘yüzyılda bir yaşanan bir krizle’’ karşı karşıya olduğunu söyledi.
Hindistan’da sağlık sistemi çöküşün eşiğindeykenuluslararası yardımlar devreye girdi.
ABD’den aralarında oksijen tankı, hızlı tanı seti, maske ve oksijenölçer olan 100 milyon dolar değerinde malzeme Hindistan’a gönderildi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken yazdığı Twitter mesajında ‘‘Tıpkı Hindistan’ın salgının başlangıcında bize yardıma koştuğu gibi biz de bu ihtiyaç anında acilen yardım sağlayacağız’’ dedi.
Washington’ın kendi AstraZeneca aşılarını da Hindistan’a gönderme kararıyla Hindistan’ın aşı stoğuna 20 milyon doz aşı daha eklemiş oldu.