Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu, Cuma günü yaptığı açıklamada, Süveyş Kanalı'ndaki tıkanıklığın giderilmesine yardım amacıyla Türkiye'nin Nene Hatun gemisini Mısır'a gönderebileceğini bildirdi. Reuters haber ajansına göre Türkiye'nin yardım teklifi, Ankara'nın yıllardır devam eden zıtlaşmadan sonra Mısır'la gerilen ilişkileri düzeltme girişiminin bir parçası.
NTV televizyonuna konuşan Ulaştırma Bakanı Karaismailoğlu, "Biz yardım önerimizi yaptık ve onlardan olumlu bir yanıt gelirse yardım götürürüz. Bizim Nene Hatun gemimiz böyle büyük operasyonları yapacak dünyadaki sayılı gemilerden bir tanesi" dedi. Karaismailoğlu, yardıma hazır olduklarını, ancak henüz yapılan teklife bir yanıt almadıklarını kaydetti.
Süveyş Kanalı'ndaki tıkanıklık deniz nakliyeciliği maliyetini arttırdı
Dev kuru yük gemisinin Süveyş Kanalı'nda çapraz olarak karaya oturarak kanal trafiğini tıkaması nedeniyle petrol tankerlerinin işletme maliyeti bu hafta içinde iki kar arttı. Bazı gemiler, rota değiştirerek Ümit Burnu'na yöneldi.
400 metre uzunluğundaki Ever Given adlı yük gemisi, Salı gününden beri Süveyş Kanalı'nda sıkışmış durumda. Kötü hava şartları nedeniyle gemiyi kurtarma çalışmalarının haftalar sürebileceği belirtiliyor.
Reuters haber ajansına göre geminin sahibi Japon firması Shoei Kisen, kurtarma çalışmalarının devam ettiğini kaydederek Cumartesi gecesine kadar gemiyi yüzdürmeyi hedefledikleri şeklindeki haberleri yalanladı. Süveyş Kanalı İdaresi, Amerika'dan gelecek yardımları memnunlukla karşılayacaklarını bildirdi.
Avrupa ve Asya'yı birbirine bağlayan Süveyş Kanalı'ndaki gemi trafiği akışının durması, tüketicilere perakende ürün tedarik etmede gecikmeler ve aksamalar yaşayan gemicilik şirketlerinin karşı karşıya olduğu sorunları daha da derinleştirdi.
Uzmanlar, kanalın haftalarca kapalı kalması durumunda Avrupa'dan Asya'ya ihraç edilen neftyağı ve akaryakıt gibi petrol ürünlerinin ve küçük tankerlerin bundan daha çok etkileneceğini öngörüyor.
Reuters haber ajansına konuşan enerji danışmanlığı şirketi FGE uzmanı Sri Paravaikkarasu, "Asya'nın neftyağı ihtiyacının yüzde 20'si Akdeniz ve Karadeniz'den Süveyş Kanalı aracılığıyla tedarik ediliyor" diyor ve yük gemilerinin Afrika'nın güneyindeki Ümit Burnu'na yönlendirilmesinin gemilerin yolculuğunu iki hafta daha uzatacağını söylüyor. Bu, aynı zamanda Suezmax olarak adlandırılan ve Süveyş Kanalı'nı yüklü olarak geçebilecek en büyük gemilerin yakıt tüketimini 800 ton daha arttıracağı anlamına geliyor. Yakıt, yük gemilerinin işletme maliyetinin yüzde 60'ını oluşturuyor.
Asya'daki mazot piyasası da Süveyş Kanalı'ndaki tıkanıklıktan olumsuz etkilendi. FGE'ye göre 2020'de Asya'dan Avrupa'ya ihraç edilen yakıtın yüzde 60'ı Süveyş Kanalı'ndan geçirilerek Avrupa'ya ulaştırılmıştı.
Küresel finans ve piyasa verileri şirketi Refinitiv'e göre Salı gününden bu yana kanalın her iki ucunda 30'dan fazla petrol tankeri geçiş yapmak için sıra bekliyor.
Süveyş Kanalı'nın Akdeniz'deki giriş noktasında yer alan Said Limanı açıklarında Cuma sabahı yaklaşık 25 geminin beklediği ve Mısır sahilindeki deniz trafiğininin arttığı görüldü.
Gemicilik hizmetleri firması Braemar ACM, Atlas Okyanusu havzasından Süveyş Kanalı'na ilerleyen orta tonajlı en az dört petrol tanketinin Ümit Burnu'ndan geçme planı yaptığını bildirdi. Her tanker, 75 bin ton petrol taşıyor.
Firmaya göre Avrupa ülkelerinin Atlas Okyanusu havzası ham petrolüne olan talebi, daha küçük tonajlı tankerlerin kullanımını arttıracak.
Rusya'nın Karadeniz kıyısındaki Tuapse Limanı'ndan Fransa'nın güneyine benzin ve mazot gibi ürünleri deniz yoluyla taşımanın maliyeti, 22 Mart'ta varil başına 1,49 dolarken bu fiyat 25 Mart'ta varil başına 2,58 dolara yükseldi. Refinitiv'e göre bu miktar, taşımacılık ücretinde yüzde 73'lük artışa işaret ediyor.
Deniz taşımacılığındaki gecikmelerin enerji piyasasındaki olumsuz etkisi, uzmanlara göre ham petrol ve sıvılaştırılmış doğalgaza (LNG) olan talebin mevsimsel olarak düşük olması nedeniyle düşük düzeyde kalabilir.
Reuters’a konuşan enerji araştırmaları ve istihbaratı şirketi Rystad Energy'den Carlos Torres Diaz, Süveyş Kanalı'ndaki tıkanıklığın iki hafta boyunca devam etmesi durumunda bir milyon ton sıvılaştırılmış doğalgazın Avrupa'ya nakliyesinin gecikeceğini söylüyor.
Uzman, kanalın en kötü senaryonun gerçekleşerek dört hafta kapalı kalması durumundaysa geciken kargonun iki milyon tonu bulabileceğini kaydetti.
Petrol ticareti sektörünün önde gelenleri, gel-git nedeniyle Pazar günü kanaldaki suyun yükselmesinin beklendiğini, bu nedenle bekle-gör yaklaşımını benimsediklerini söylüyor.
Batılı bir petrol ticareti firması yetkilisi, petrol tankerlerinin Ümit Burnu'nu dolaşmasının daha kötü olduğunu kaydetti.
Petrol fiyatları arttı
Kanalın açılmasının haftalar alabileceği öngörüsü nedeniyle petrol fiyatları Cuma günü yüzde 2 oranında arttı.
Ancak Avrupa'da alınan yeni Corona önlemleri ve kapanma nedeniyle petrole olan talebin azalması, petrol fiyatlarındaki düşüşün üçüncü hafta da devam etmesine yol açtı.
Süveyş Kanalı İdaresi'nden Cuma günü yapılan açıklamada geminin karaya oturduğu noktalardaki toprak ve kumun kazılması çalışmalarının yüzde 87 oranında tamamlandığı bildirildi.
Petrol piyasasındaki çalkantılar, Ortadoğu'daki jeopolitik riskin artması kaygılarını da beraberinde getirdi. Yemen'deki Husi güçlerinden Cuma günü gelen açıklamada Suudi Arabistan petrol şirketi Aramco'nun sahip olduğu tesislere saldırı düzenlendiği bildirildi.
