Dünya liderleri, Başkan Donald Trump yandaşlarının, ABD Temsilciler Meclisi ve Senato'nun Joe Biden'ın aldığı Seçiciler Kurulu oylarını tescil etmek üzere toplandığı sırada Kongre binasını işgal etmesi karşısında duydukları şaşkınlığı ifade eden açıklamalar yaptı.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, baskının Batı demokrasisinin zaaflarını kanıtlar nitelikte olduğunu dile getirirken Çin ve Rusya, protesto gösterilerini Hong Kong ve Ukrayna'da yaşanan olaylara benzetti.
Dünya liderleri, şu açıklamaları yaptı:
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres'in sözcüsü, Guterres'in ABD Kongresi'nde yaşanan olaylardan derin "üzüntü duyduğunu" belirtti.
BM Sözcüsü Stephane Dujarric, yaptığı açıklamada, "Bu gibi durumlarda siyasi liderlerin destekçilerine şiddetten uzak durmaları, demokratik süreçlere ve hukukun üstünlüğüne saygı duymaları mesajı vermeleri önemlidir" dedi.
İngiltere
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Başkan Donald Trump’ın destekçilerini Kongre binasına yürümeye çağırmasının “tümüyle yanlış” bir hareket olduğunu söyledi.
Johnson düzenlediği basın toplantısında, “Halkı Kongre’yi basmaya teşvik etmesi ve Başkan’ın özgür ve adil bir seçimin sonucuna sürekli olarak şüphe düşürmesi, bence bu tümüyle yanlıştı” dedi.
İngiltere Başbakanı, “Kongre’de yaptıkları gibi utanç verici bir davranışı sergilemelerine teşvik etmeyi açıkça kınıyorum” ifadesini kullandı.
Çin
ABD Kongresi'ndeki işgalle geçen yıl Hong Kong'da düzenlenen ve şiddet eylemlerine sahne olan demokrasi yanlısı gösteriler arasında benzerlik kuran Çin, Hong Kong'daki göstericilerde ölen olmadığının altını çizdi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying, günlük basın toplantısında, "Amerikan halkının en kısa zamanda barış, istikrar ve güvenliğe kavuşmasını diliyoruz" dedi.
Rusya
Rusya'nın BM Temsilci Vekili Dmitry Polyansky, "Washington'dan şaşırtıcı ‘meydan’ manzaraları geliyor" dedi. Polyansky, kullandığı 'meydan' kavramıyla, Rusya destekli Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukovich'in 2014'te devrilmesiyle sonuçlanan protesto gösterilerine gönderme yaptı.
Polyansky, 2013'te dönemin ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Victoria Nuland'ın Ukrayna'daki protestoculara gıda yardımı önerisine de gönderme yaparak, "Bazı dostlarım, Victoria Nuland'ın marifetini hatırlatmak için birinin protestoculara kraker dağıtıp-dağıtmayacağını sordu" şeklinde konuştu.
İran
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, televizyonda yayınlanan konuşmasında, "Amerika'da olanlar Batı demokrasisinin nasıl bir fiyasko olduğunu gösterdi. Popülist bir siyasetçi ülkesinin itibarını zedeledi" dedi.
Hindistan
Hindistan Başbakanı Narendra Modi, paylaştığı Twitter mesajında, "Washington'daki ayaklanma ve şiddet olayları nedeniyle üzüntülüyüm. İktidarın nizami ve barışçı devir teslimi devam etmelidir. Demokratik sürecin yasadışı protestolarla rayından saptırılmasına izin verilemez" ifadelerini kullandı.
Japonya
Amerika'nın iç meselesi olması nedeniyle Başkan Trump'ın siyaset tarzına ilişkin yorumda bulunmayı reddediyoruz” şeklinde konuşan Japonya Kabine Bakanı Katsunobu Kato, "Ancak demokrasinin Amerika'daki bu zor durumun üstesinden geldiğini, sukunet ve uyumun yeniden sağlandığını, iktidarın barışçı ve demokratik şekilde el değiştirdiğini görmeyi umuyoruz" dedi.
İsrail
İsrail Dışişleri Bakanı Gabi Ashkenazi, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, "Büyük ve gerçek dostumuz Amerika, bağımsızlığından bu yana demokrasinin beşiği olmuş, özgürlük, adalet ve bağımsızlık gibi değerleri savunmuştur. Amerikan halkının ve seçimle işbaşına gelmiş temsilcilerinin bu saldırıyı nasıl bertaraf etmeyi bileceklerinden ve Amerika'nın üzerine kurulduğu değerleri savunmaya devam edeceklerinden eminim" şeklinde konuştu.
İrlanda
İrlanda Dışişleri Bakanı Simon Coveney, Washington'da yaşanan sahneleri "Görev başındaki bir başkan ve destekçilerinin hür ve adil seçimlerin sonucunu geri çevirme girişiminde bulunduğu, demokrasiye yönelik kasıtlı saldırısı" olarak niteledi ve "Dünya seyrediyor! Sükunetin sağlanmasını umuyoruz" ifadelerine yer verdi.
Çek Cumhuriyeti
Çek Cumhuriyeti Başbakanı Andrej Babis, paylaştığı Twitter mesajında, "ABD'de olanlar kabul edilemez. Bu, demokrasiyi hedef alan, daha önce benzeri görülmemiş bir saldırıdır. İktidarın el değiştirme sürecinin pürüzsüz ve barışçı olması gerekir. Bu olayların son bulması gerektiğine inanıyorum" dedi.
İsveç
İsveç Başbakanı Stefan Lofven, Twitter mesajında, yaşanan sahneleri "demokrasiye saldırı" olarak tanımladı, "Başkan Trump ve Kongre'nin birçok üyesi, olanlardan sorumludur. Başkan seçiminin yapıldığı demokratik sürece saygı duyulmalıdır" ifadelerini kullandı.
Başbakan Lofven, ABD Kongresi'nin Biden'ın seçim zaferini onayladıktan sonra paylaştığı mesajındaysa "Kongre'nin anayasal görevini yerine getirmesi ve başkanlık seçiminin sonucunu onaylamasıyla birlikte Amerika'daki demokrasi, gücünü kanıtladı. Seçilmiş başkan Joe Biden'la işbirliği yapmayı dört gözle bekliyorum" dedi.
Norveç
Norveç Başbakanı Erna Solberg de Twitter mesajında, "Bu, Amerikan demokrasisine yönelik kabul edilemez bir saldırıdır. Başkan Trump, olanları durdurmaktan sorumludur. Ürkütücü görüntülerin Amerika'dan geldiğine inanmak zor" dedi.
Finlandiya
Finlandiya Başbakanı Sanna Marin, yaptığı açıklamada, "Washington'da Kongre binasına yapılan saldırı son derece ciddi ve kaygı uyandırıcı bir meseledir. Demokrasiyi her zaman iradeli ve güçlü bir şekilde savunmanın ne kadar önemli olduğunu göstermektedir" dedi.
Avustralya
Avustralya Başbakanı Scott Morrison, Washington'da yaşananları "üzüntü verici" olarak tanımladı, "Bu şiddet eylemlerini kınıyoruz ve Amerikan demokratik geleneği içinde hükümetin yeni seçilmiş yönetime barışçı şekilde devredilmesini dört gözle bekliyoruz" şeklinde konuştu.
Yeni Zelanda
Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, Twitter mesajında, "Demokrasi-insanların oy kullanma, seslerini duyurma ve bu karara barışçı şekilde uyulduğunu görme hakkı hiçbir zaman bir çete tarafından gasp edilmemelidir. Demokrasinin galip geleceğinden şüphem yok" dedi.
Venezuela
Venezuela Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza, Twitter mesajında, "Venezuela, Amerika'nın başkentinde meydana gelen şiddet olaylarından duyduğu kaygıyı ifade ediyor, siyasi kutuplaşmayı kınıyor, Amerikan halkının istikrar ve sosyal adalete uzanan yeni bir yol açmasını umut ediyor" sözlerini paylaştı.
Arjantin
Arjantin Cumhurbaşkanı Alberto Fernandez'in Twitter mesajındaysa "Washington'da yaşanan ciddi şiddet olaylarını ve Kongre'yi küçük düşüren eylemleri kınıyoruz. Halkın iradesine saygılı, barışçı bir geçiş süreci yaşanacağına güveniyoruz. Seçilmiş başkan Joe Biden'a en güçlü desteğimizi veriyoruz" ifadelerine yer verildi.
