ABD Anayasa Mahkemesi’nden Başkan Donald Trump’ın sert göçmen politikalarına yönelik önemli bir karar geldi. Anayasa Mahkemesi, ülkeye çocuk yaşta yasa dışı şekilde giren ve “Dreamers” olarak bilinen yüz binlerce göçmene sınır dışı muafiyeti tanıyan programın sonlandırılması talebini bloke etti.
Anayasa Mahkemesi yargıçları, Trump’ın kısa adıyla DACA olarak bilinen programın yürürlükten kaldırılması yönündeki talebini hukuk dışı bulan alt mahkemelerin kararını 4’e karşı 5 oyla onadı.
Muhafazakar bir yargıç olan Anayasa Mahkemesi Başkanı John Roberts, mahkemenin dört liberal yargıcının, Trump yönetiminin konuyla ilgili attığı adımların İdari Usul Yasası olarak bilinen federal yasa kapsamında “keyfi ve değişken” olduğu görüşünü paylaştı.
Anayasa Mahkemesi’nin kararı ne anlama geliyor?
Anayasa Mahkemesi’nin bu kararı, DACA kapsamında bulunan ve çoğu Meksika ya da başka Latin Amerika ülkelerinde dünyaya gelmiş genç Latin kökenli olan yaklaşık 649 bin göçmenin sınır dışı edilmekten muaf olmaya devam edecekleri ve yenilenebilir iki yıllık çalışma izni alma hakkına sahip olacakları anlamına geliyor.
Mahkemenin aldığı karar, Başkan Trump’ın söz konusu programı sonlandırmak için bir adım daha atmasını engellemiyor. Ancak Trump yönetiminin 3 Kasım’daki başkanlık seçimleri öncesinde DACA programını sonlandırabilmesi olasılığının düşük olduğu yorumu yapılıyor.
Anayasa Mahkemesi Başkanı John Roberts, “DACA ya da bu programın yürürlükten kaldırılmasının yerinde politikalar olup olmadığına ilişkin karar almıyoruz. Biz yalnızca usul gereği kurumun attığı adımlarla ilgili makul bir açıklama yapılması gerekliliğine uyup uymadığına bakıyoruz” ifadelerini kullandı.
DACA programı kararı, Anayasa Mahkemesi Başkanı John Roberts’ın Başkan Trump’ın politikaları aleyhinde aldığı ikinci karar olarak kayda geçti. Anayasa Mahkemesi Pazartesi günü de gay ve trans çalışanların federal istihdam yasası kapsamında koruma altında olduğuna hükmetmişti.
Trump: “Korkunç ve siyasi bir karar”
ABD Başkanı Trump Anayasa Mahkemesi’nin aldığı karara Twitter’dan tepki gösterdi. Trump, “Anayasa Mahkemesi’nden gelen bu korkunç ve siyasi kararlar kendilerini gururla Cumhuriyetçi ya da Muhafazakar olarak tanımlayan insanların yüzüne atılmış bir tokattır” ifadesini kullandı.
Trump bir başka mesajında da, ‘’Anayasa Mahkemesi’nin beni sevmediği izlenimi alıyor musunuz?’’ dedi.
ABD Başkanı, Anayasa Mahkemesi'nin sonuncusu dahil son dönemde aldığı kararları eleştiren bir dizi mesaj paylaştı. "Bu kararlar Anayasa Mahkemesi'nde YENİ YARGIÇLARA ihtiyacımızın olduğunu gösteriyor" diye yazdı.
Anayasa Mahkemesi'nin DACA kararının "ABD Başkanı'na beklenenden çok daha fazla yetki verdiğini ancak kendisinin yalnızca ABD'nin çıkarları doğrultusunda hareket edeceğini" belirtti.
Başkan Trump, 1 Eylül 2020'ye kadar muhafazakar yargıç adayı listesi açıklayacağını ve kendisine fırsat verilmesi halinde de yalnızca bu listeden seçim yapacağını ifade etti. "Şu an alınan kararlara bakıldığında, bu liste her zamankinden çok daha önemli" diye yazarak seçmenine Kasım ayındaki başkanlık seçimlerinde oy kullanmaları çağrısında bulundu.
ABD Başkanı, "DACA konusunda siyasi değil hukukun üstünlüğüyle tutarlı hukuki bir çözüm istiyorum. Anayasa Mahkemesi böyle bir çözümü bize sunmaya istekli değil. O nedenle bu süreci baştan başlatmak zorundayız" ifadelerini kullandı.
Anayasa Mahkemesi’nin Trump tarafından atanan Neil Gorsuch ve Brett Kavanaugh dahil olmak üzere dört muhafazakar yargıcı ise karara karşı görüş bildirdi. Yargıç Clarence Thomas Anayasa Mahkemesi’nin aldığı kararı, “Siyasi olarak tartışmalı ancak hukuk açısından doğru bir karardan kaçınma çabası” olarak niteledi.
Cumhuriyetçi Trump yönetimi, Demokrat Partili eski Başkan Barack Obama’nın Kongre’yi baypas ederek başkanlık kararnamesi adımıyla programı yürürlüğe koyarak anayasal yetkilerini aştığını savunuyor.
California ve New York dahil olmak üzere çok sayıda eyalette DACA programına kayıtlı göçmenler ve insan hakları örgütleri Trump’ın programı sonlandırma planını engellemek amacıyla dava açmıştı. California, New York ve Washington DC’deki alt mahkemeler, Trump yönetiminin talebi aleyhinde karar alarak DACA’nın yürürlükte kalmasının önünü açmıştı.
Obama: “Farklı görünsek de bizi Amerikalı yapan ortak ideallerimiz”
ABD-Meksika sınırına duvar inşa edilmesi dahil olmak üzere yasal ve yasa dışı göçmenlere karşı sert politika, Başkan Trump’ın 2020 başkanlık seçimi kampanyasının da önemli bir parçasını oluşturuyor.
DACA programını görevde olduğu dönemde yürürlüğe alan ve program kapsamındaki genç göçmenlerin ABD’de büyüyüp yetiştiğini ve burada eğitim gördüklerini belirten eski Başkan Barack Obama da Anayasa Mahkemesi’nin kararını Twitter’dan değerlendirdi. Obama, “Farklı görünebilir ve başka ülkelerden geliyor olabiliriz ancak bizi Amerikalı yapan paylaştığımız ortak ideallerimizdir” ifadesini kullandı.
Anayasa Mahkemesi önünde kutlama
Bu arada, DACA programına kayıtlı olanlar ve onlara destek verenler Anayasa Mahkemesi binası önünde mahkemenin aldığı kararı kutladı ve tek dizleri üzerine çökerek ABD’de siyahlara yönelik polis şiddetinin protesto edildiği gösterilere destek mesajı verdi.
Demokratlar'ın çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi'nin Başkanı Nancy Pelosi de Anayasa Mahkemesi'nin kararına ilişkin yaptığı açıklamada karardan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Pelosi Cumhuriyetçiler'in çoğunlukta olduğu Senato'ya, DACA programında yer alan göçmenlerle ilgili daha önce Temsilciler Meclisi tarafından kabul edilen yasa tasarısını gündeme alma çağrısında bulundu.
